29 juni 2022: De Rijksdienst vooor het Cultureel Erfgoed publiceert hun Erfgoedmagazine met daarin een artikel over drie pagina's over onze werkzaamheden in de vuursteenmijn. het artikel is geschreven door Fred Brounen van het RCE, Joep Orbons van de van Schaikstichting en Jose Schreurs van het RCE.
28 juni 2022: De werkgroep vuursteenmjin is weer aan het werk in de mijn. De oude buizen voor de kabels worden verwijderd. Dit was een gevoelig systeem, knaagdieren vraten aan de kabels. Door de kabels in de volle grond te leggen, gaan we dat tegen. De buizen worden afgevoerd nadat ze ingekort zijn en in de bus passen.
|
foto Tos Heuts |
foto Tos Heuts |
Ook wordt er gewerkt aan de verlichting in de prehistorische gangen. Straks in september komt er mooie verlichting in te liggen. Om toch aan de bezoekers nu al te laten zien hoe mooi de prehistorische gangen zichtbaar zijn, hebben we nu al lampen in de prehistorische gangen gelegd. Sorry, de kabels zijn nog niet weggewerkt, dat komt straks in september allemaal. Dit geeft in ieder geval al een eerste beeld hoe wij de mijn willen aanlichten en zichtbaar maken voor de bezoekers. Voornamelijk licht in de prehistorische gangen. Kijk en geniet.
foto Tos Heuts
foto Tos Heuts
foto Tos Heuts
foto Tos Heuts
21 juni 2022: De werkgroep vuursteenmijn gaat in de mijn aan de slag met de oude electrische installatie. Deze moet verwijderd worden om de nieuwe te kunnen installeren. Bert en Lei, de een wat subtieler dan de ander, verwijderen oude kabels, demonteren oude lampen en voeren ze af.
De bezoekersgangen zijn nu in het donker, het licht komt voornamelijk van lampen in de prehistorische gangen, een heel spannend en mooi effect voor de bezoekers. Er worden wat tijdelijke lampen aangebracht zodat er toch wat goede zaken zijn te zien. We zullen de komende weken even voorzichtig moeten zijn om niet te struikelen over kabels.
Foto: Tos Heuts |
Foto: Tos Heuts |
Foto: Tos Heuts |
Even pauze, de werkgroep leden genieten van het lekkere zomerweer bij de vuursteenmijn van een boterham en wat drinken. Daarna weer verder met het werk. Van links naar rechts: Rene Haemers, Bert Vullers, Lei Nelissen, Tos Heuts, Jacques Philippens.
We gaan nog wat speciaals doen. Bij schacht 46 moet nog een steunpaal gezet worden onder een schacht. Dat zal in juli of augustus gebeuren. Die steunplaal moet gefundeerd worden. De fundering zal bestaan uit een gat in de vloer van de mijn waarin beton gestort wordt. Het maken van dat gat kan makkelijk met een lichte afbouwhamer. Maar we zitten in een prehistorische vuursteenmijn die helemaal gemaakt is met vuursteen hakken. Rene kwam op het geniale idee om te experimenteren met vuursteen hakken en het gat voor de fundering niet met een afbouw hamer te maken, maar met vuursteen hakken. Puur om ervaring op te doen hoe de prehistorische mensen die schachten en gangen uitgehakt hebben. Bert, onze vuursteen bewerker, stelde vier stuks van zjin vuursteen hakken (replicas) ter beschikking. Bert heeft ze mooi in een houten steel gevat en met leren bandjes vast gezet. Rene en Joep hakken er flink op los om het gat te maken. Dat valt nog vies tegen.
We leren veel van dit kleine experimenteel archeologisch experiment. De hoek waaronder de vuursteen hak in de steel zit is heel belangrijk. Is de hoek scherp, dan kun je er niet mee de diepte in hakken maar juist wel goed de randen afwerken. Is de hoek recht, dan kun je prima de diepte in hakken maar juist de randen niet goed afwerken. Waarschijnlijk heeft de prehistorische mijnwerker meerdere hakken bij zich gehad en afhankelijk van het werk, de hak gepakt die het beste werkte.
Ook merken we dat het maken van een gat lastig is. Je slaat met de hak iedere keer op het losse spul dat je net los gekapt hebt. Je ben dus continue bezig het gat leeg te vegen. Het maken van een gat gaat langzaam. Maar als je eenmaal een klein gat hebt, dan is het verbreden van het gat een fluitje van een cent, dat gaat dan heel snel.
Ook valt het mee hoe de hak zich gedraagt. De vuursteen zit goed vast in de hak. Een enkele hak laat los tijdens het hakken maar is zo weer vastgezet met het leren riempje. Ook valt de slijtage aan de hak mee, we breken geen hak terwijl Rene en Joep zich echt niet inhouden met hakken.
Heel mooi zijn de haksporen die we achter laten. In de foto hieronder zijn die heel goed zichtbaar. Een ijzeren hak zal brede, vlakke sporen achter laten. Een vuursteen hak laat sporen achter met streepjes er in, alsof het een gekartelde punt geweest is. Prachtig om te zien. En helemaal mooi, deze sporen komen exact overeen met de sporen van de prehistorische haksporen die we op blokken geborgen hebben en in de mijn en in ons infocentrum gaan laten zien. Ook is te zien dat de haksporen die voor het verbreden van een gat gemaakt zijn, een rond boogje hebben, het resultaat van het zwaaien met de hak terwijl de sporen die gemaakt worden bij het maken van het gat bestaan uit korte, rechte sporen. Heel leerzaam allemaal.
16 juni 2022: Vandaag de nieuwe gangen eens goed bekeken en geexperimenteerd met de verlichting. Nu de verbouwing klaar is, kunnen we de inrichting op gaan pakken. Daar hoort een geheel vernieuwde verlichting bij. In de bezoekersgang willen we weinig licht brengen om het gevoel van lopen door het donker mee te maken. Het licht moet vooral in de prehistorische gangen zijn op al het schoons dat daar te zien is. Wij hebben geexperimenteerd met zaklampen en wat nieuwe vensters uitgelicht bij een donkere gang. Oordeel zelf of dit mooi is.
13 juni 2022: De bouwplaat en het bouwdepot worden opgeruimd. De aannemer is klaar. De paar laatste kleine dingetjes die nog moeten komen in de komende weken wel even tussendoor. Daarvoor hoeft het bouwdepot niet behouden te worden. De open plek in het bos voor de vuursteenmijn wordt weer aan de wandelaars terug gegeven. De laatste materialen worden afgevoerd en alles is buiten weer als vanouds. | Foto: Rene Haemers |
Foto: Rene Haemers
Foto: Rene Haemers
Het bouwen is klaar. De bezoekersgangen zijn veilig en makkelijk doorheen te wandelen. De prehistorische gangen zijn prachtig te zien vanuit deze bezoekersgang met de nieuwe zijgangen.
Vanaf nu gaat alle energie naar de inrichting waarvoor een Leader subsidie is verleend. Daar zijn onze werkgroepen ook al anderhalf jaar aan het voorbereiden. Nu de verbouwing klaar is, kunnen we daar volop mee doorgaan.
We blijven deze website aanvullen zodra er met de inrichting wat nieuws te vertellen valt. Dat zal deze zomer zeker best al mooie resultaten gaan opleveren. Blijf daarom deze verbouwingswebsite volgen.
10 juni 2022: Bijna, bijna, bijna klaar. De laatste kleine details vragen toch aandacht en moeten ook goed gebeuren.
In de nieuwe tunnel 1 is het eindstuk ook klaar. De dragende staalconstructie met het beschermingsdak er boven is geplaatst. Hier onder is dit te zien.
Ook weer een nieuw prachtig panorama waar de bezoekers van kunnen genieten, dat je het gevoel geeft dat je zelf aan het rondkruipen bent in de prehistorische gangen. In onderstaande foto een panoramafoto van hetgeen op het eindpunt te zien is. Deze foto is even snel gemaakt en doet geen recht aan het werkelijke beeld. Ook is het panorama nog niet mooi uitgelicht, dat wordt deze zomer geinstalleerd.
Zodra de wand afgestuct is, ziet deze gang er in eens heel netjes uit.
De stalen steunconstructies die gisteren geplaatst zijn, worden vandaag aangemetseld tot aan het plafond zodat het gehele plafond boven deze constructies gedragen worden. Lucien wringt zich in het lage gangetje in alle bochten om alles goed aan te kunnen werken.
Zelfs de stukjes metselwerk boven de dragers wordt afgestucked om het voor het oog mooi te maken.
Het is vooral het stucwerk dat de afronding vormt. Jos maakt de ene na de andere cementmolen met stuc aan zodat de betonblokken wanden netjes gestuct worden met mergelkleurig grof stuckwerk.
Jos houdt zich bezig met het stucen van de vlakke gangen en maakt meters. Het verschil tussen de grijze kale betonwanden en de prachtig gestucte muren is opmerkelijk.
We hebben een nieuwe bouwvakker in het team van Mergelbouwbedrijf Kleijnen. Onze eigen Rene Haemers van de Van Schaikstichting is druk bezig het stucwerk op de lastige plaatsen in orde te maken. Het wordt de kers op de taart dat zelfs de achterkant van de betonmuren gestuct zijn. Dit is ook logisch want de achterkanten van die betonmuren zijn vanuit andere vensters in de bezoekersgang zichtbaar. Het is dan wel zo mooi om ook die betonwandjes netjes af te werken. De finesse zit in de details.
In onderstaande foto is te zien hoe van het ene venster in gang 1 door de prehistorische gangetjes gekeken wordt naar de andere vensters, dus ook de achterkanten die Rene hier al zo prachtig gestuct heeft. Wie goed kijkt, ziet Rene aan het werk achterdoor in de foto.
Hier zijn alle drie de werkers in een foto in beeld. Links in de schaduw is Jos met het stucen van de muur bezig, net om het hoekje is Lucien aan het afvoegen en rechts is Rene bezig met het stucwerk van de achterkanten van de muren.
Alle gangen zijn gestuct. Hier gang 2, de 14 meter lange gang, klaar. De vloer is aangeveegd, we kunnen met bezoekers rond gaan.
Al die werkers hebben verdiend om even in het zonnetje gezet te worden. Van uit de Van Schaikstichting hebben we voor deze harde werkers van Kleijnen mergelbouwsteen een speciaal pakket samengesteld. Als dank voor het geweldige werk, het prachtige resultaat dat veilig en goed nu klaar is (bijna dan). Van links naar rechts: Rene, Jos en Lucien.
9 juni 2022: Bijna, bijna klaar.
Behalve de nieuwe tunnels, moeten ook meerdere extra ondersteuningen aangebracht worden. De meeste zijn al geplaatst in 2021 maar een paar laatste zijn pas dit jaar geplaatst omdat de locatie van de stutten beter bereikbaar is via de nieuwe tunnels. Deze stutten van gegalvaniseerd staal worden voorzichtig geplaatst door de firma Kleijnen onder het toeziend oog van Rene Haemers.
Ook wordt het gidsenhok aangepakt. Door een muurtje weg te breken, wordt de ruimte groter, in ieder geval oogt het nu groter. Nu kan bij de herinrichting deze ruimte ook opnieuw ingericht worden. |
De aannemer is bezig de materialen op te ruimen en de vuursteenmijn leeg op te leveren. De lopende banden die bijna een jaar in e mijn aanwezig waren om uitgebrokken mergelbrokken af te voeren, worden ontmanteld en afgevoerd.
8 juni 2022: Onze vrijwilligers organiseren op zaterdag 18 juni een gratis demonstratie vuursteenbewerking op het grasveld voor Eetcafe Riekelt in Rijckholt. Dit allemaal in het kader van de Nationale Archeologiedagen. Iedereen is welkom.
7 juni 2022: Bij het uitgraven van de tunnels is veel staal uit de jaren 60 verwijderd. De goede stukken behouden we als waardevolle objecten behorende bij een heel belangrijk stukje geschiedenis van de vuursteenmijn, namelijk de opgraving uit de jaren 60. De echt slechte stukken ijzer worden afgevoerd.
Gang 1 is al weer een verder stukje klaar. het heeft 2 maanden geduurd om deze 6 meter lange gang te maken, een geweldige prestatie, zeker gezien de ervaringen van vorig jaar in dit gebied, toen ging het stukken langzamer. De stalen draagconstructie die een panoramabeeld vormt aan het einde van de gang is besteld en wordt de komende dagen geleverd, dan zijn dat de laatste bouwwerkzaamheden.
Het stucwerk schiet ook al op. Er wordt begonnen aan het einde van gang 2. In de foto hieronder is dit laatste stuk te zien dat al klaar is. Het stucwerk is nog nat waardoor het nog wat donker is. Na uitharden wordt het lichter van kleur, net zoals de andere gangen die vorig jaar al gestuct zijn. Het beeld van de vuursteenmijn ziet er al weer heel anders uit. We zijn trots op Jos en Lucien, de mannen van Mergelbouwsteen Kleijnen die deze geweldig complexe tunnels op een veilige manier met respect voor de archeologie gemaakt hebben. Dank heren. |
4 juni 2022: We beginnen de boel voorzichtig op te ruimen. De laatste muur in tunnel 2 is klaar zoals onderstaande foto laat zien. Een dezer dagen wordt begonnen het het stucwerk.
Ook de prehistorische gangen worden opgeruimd. De laatste losse stukken, de laatste losliggende stukken gereedschap, alles wordt weggehaald. We zien nu in zijn volle glorie de prehistorische gangen.
Buiten op de bouwplaats liggen nog de laatste brokken vuursteen die uit de mijn gehaald zijn. Deze worden afgevoerd.
De bouwplaats wordt leger en leger. Geen nieuwe betonblokken meer, geen bakken met uitgebroken kalksteen. De laatste materialen om te stucen, de laatste ijzeren stutten die nog geplaats moeten worden, dat is alles nog.
Bij de container worden de laatste stukken vuursteen door onze vuursteenbewerker Bert gecontroleerd of ze geschikt zijn om te gebruiken als demonstratiemateriaal voor vuursteenbewerking.
3 juni 2022: De nieuwe tunnels zijn klaar. Yippie. Nou, bijna klaar, de laatste puntjes moeten nog aangepakt worden.
In onderstaande foto gaat na een jaar werken de laatste pallet betonblokken met de heftruck de mijn in.
Foto: Rene Haemers
Gang 1, waar pas op 4 april dit jaar aan begonnen is, is helemaal klaar wat betreft breken en betonmuren. In onderstaande foto is het einde van deze gang te zien met het schuine bordes waar de gang mee eindigt. Dit bordes wordt nog beveiligd met een stalen constructie die ook het dak boven het bordes draagt. De materialen zijn besteld en zullen snel geleverd worden waarna dit bouwkundig helemaal afgerond kan worden. Dan kan vanuit het bordes 180 graden rond tot diep in de prehistorische gangen gekeken worden.
Foto: Rene Haemers
Ook de nieuwe gang 2 waar vorig jaar mee begonnen is, is na 14 meter klaar. Hier staan de staalconstructies al en het dak is helemaal klaar. Deze afsluiting is heel mooi met links een ruw ingestort deel van prehistorische gangen en rechts de prachtige landschappelijke gangen uit de prehistorie. Ook de rest van de gang is bezemschoon.
Foto: Rene Haemers
Foto: Rene Haemers
Deze gangen moeten nog gestucked worden en dan zijn ze klaar.
Nu kunnen nog op een paar plaatsen een aantal stalen draagconstructies geplaatst worden en dan zijn de bouwkundige werkzaamheden in de mijn klaar.
Vervolgens wacht ons nog een hele klus aan het inrichten van de vuursteenmijn met nieuwe verlichting en informatieborden. En natuurlijk het inrichten van het Informatiecentrum in Eijsden. Volg ook deze website voor nieuws op dit front.