Nieuws: volg hier de laatste werkzaamheden
2 januari 2022: Het nieuwe jaar is begonnen, de beste wensen voor iedereen. Dit jaar wordt een belangrijk jaar voor de vuursteenmijn. De restauratie wordt afgerond en de inrichting en presentatie worden vernieuwd. Dit wordt allemaal druk voorbereid. Het werk bij de mijn begint allemaal weer in april. Nu is het rustig in het bos en bij de mijn.
16 december 2021: Dank aan iedereen die het afgelopen jaar hard meegewerkt heeft aan de vuursteenmijn en het Infocentrum. Wij zien uit naar een continuering van onze samenwerking in 2022.
12 december 2021: De Pull-tab-archaeology website besteed aandacht aan de vondst van het Cola blikje in de vuursteenmijn. Klik hier voor het nieuws item. 
5 december 2021: Wat is het doel van archeologisch onderzoek? Die bekende vraag is eenvoudig te beantwoorden: Archeologisch onderzoek heeft tot doel de mens uit het verleden te bestuderen aan de hand van materiele bronnen. Oftwel, de spullen die mensen uit het verleden achter gelaten hebben, helpen ons te begrijpen hoe mensen deden en dachten in het verleden. De vuursteen hakken, de haksporen in de kalksteen, het niet doorgraven van een gang, de touwsporen onder in de schachten, dit alles vertelt ons iets over de mensen uit het verleden.
Maar er zijn ook nog andere mensen in het verleden in de vuursteenmijn geweest die hun objecten achter gelaten hebben: De opgravers uit de jaren 60. Veel van wat deze mensen gedaan hebben, staat beschreven in boeken en artikelen, maar niet alles. Wij hopen met de archeologische begeleiding van de werkzaamheden in de mijn toch ook nog een paar leuke extraatjes te weten te komen over het werk in de jaren 60.
Nu de werkzaamheden in de mijn stil liggen voor de winterperiode, is het de tijd om vondstmateriaal uit te werken. Een deel van een prehistorische gang die in de jaren 60 opgegraven is, is destijds ook al weer opgevuld. Een deel van deze opvulling hebben wij weer verwijderd waar, behalve materiaal uit de prehistorie naar boven komt, komen er ook objecten uit de jaren 60 naar voren zoals onderstaand Coca Cola blikje. Dit modern-archeologisch object vertelt ons dat, ondanks wat in de boeken staat, er dus ook ondergronds nog wel eens een kleine pauze genomen werd. Het is ze gegund, de opgravers uit de jaren 60 maar dit soort kleine details halen we dus alleen uit de modern-archeologische vondsten die we nu, anno 2021 doen. En dan blijkt er een website te zijn die lipjes van oude blikjes verzamelen met een archeologische doelstelling, de Pull-tab-archaeology website van archeoloog Jobben Wijnen.
 |
 |
 |
3 december 2021: De planning voor het Infocentrum in Rijckholt vorderen. De verbouwing van de kerk is in volle vaart. Hieronder een foto van de gang die gasten van Eetcafe en B&B Riekelt naar de B&B kamers brengt maar ook de bezoekers naar het Infocentrum. Prachtig die oude kloostergang van het voormalige Dominicanenklooster in Rijckholt. 
24 november 2021: Er wordt hard gewerkt aan het plannen maken voor de inrichting van de mijn en het nieuwe infocentrum. Bij Architectenbureau Leise wordt ontworpen en worden de lijnen uitgezet om de inrichting vorm te geven. Onze vrijwilligers leveren de kennis, het architectenteam vormen het zodat er een mooie expositie wordt.
19 november 2021: Tijdens het jaarlijkse nederlandse archeologen congres, de Reuvensdagen, presenteren Archol en de Van Schaikstichting in twee losse vlogs de werkzaamheden bij de vuursteenmijn voor de verzamelde nederlandse archeologen.
Joris van archeologisch onderzoekbureau Archol en Joep van de van Schaikstichting presenteren het werk in en bij de mijn.
Joep van de Van schaikstichting presenteert het vele materiaal uit de mijn, oud en nieuw, dat in het depot opgeslagen is, klaar om gebruikt te worden bij de presentaties later.
|
28 oktober 2021: De brokken kalksteen met de prehistorische haksporen uit de vuursteenmijn worden geconserveerd door Restaura. De stenen zijn goed schoongemaakt met perslucht om geen schurende werking te hebben. Daarna worden de stenen geimpregneerd met een verhardingsmiddel zodat de blokken tentoongesteld kunnen worden zonder dat de prachtige prehistorische haksporen verweren.
|
 |
| 23 oktober 2021: Omdat de mijn dicht is, wordt een nieuwe poster op de deur geplaatst dat de mijn tot 1 april dicht is en dat vanaf 1 april 2022 weer excursies zijn. |  |
19 oktober 2021: De werkgroep Educatie verzorgt een gastles op basisschool De Schakel in Heerlen. Het algemene thema is Archeologie voor de leerlingen van groep 7. Onze gidsen Marlies, Bert en Joep verzorgen de gastles. Marlies vertelt over het verleden, over kalksteen en laat de kinderen in de kalksteen naar fossielen zoeken en inkrassingen maken in een blok kalksteen, ze maken zelfs vonken met een vuurslag en vuursteen. Joep voert samen met de kinderen een prullenbak opgraving uit waarbij de kinderen aan de hand van het afval in de prullenbak vanalles te weten komen over de eigenaar van de prullenbak. .
| Onze gids Marlies laat de studenten met vuursteen werken en verteld over de prehistorie. |  |
 |
 |
Het meest favoriet was toch Bert met de vuursteen bijlen, pijlen, speer. De klas is ingericht als prehistorisch dorp waar vanalles te beleven valt, de kinderen maken zelf een pijl met een vuursteen pijlpunt. Volgend jaar komen ze naar de vuursteenmijn om te kijken hoe het er ondergronds uitziet.
Na de gastles willen zeker 8 leerlingen later archeoloog worden.
(Foto's Basisschool de Schakel, Heerlen
9 oktober 2021: Er wordt niet meer gewerkt in de mijn maar toch brengen wij als beheerder van de mijn 1 a 2 keer per maand een bezoek aan de mijn om te checken of alles in orde is. Om de vleermuizen zo weinig mogelijk te storen, blijft het licht in de mijn uit en gebruiken we kleine zaklampen voor klein licht. Ook combineren we dan beheer activiteiten, alles om de vleermuizen rust te gunnen. Op deze dag leest Hans Weinreich, de vleermuisonderzoeker, het vleermuistelsysteem uit om de vleermuisteldata van september te kunnen onderzoeken. Met deze gegevens kan onderzocht worden hoe de vleermuizen gereageerd hebben op de bouwactiviteiten tijdens de zomer. Het telsysteem blijft de hele winter door werken, we kunnen dan ook zien in de onderzoeksgegevens in hoeverre de bouwactiviteiten in de zomerhelft van het jaar de overwintering van de vleermuizen beinvloed. Belangrijke data en heel boeiend om te volgen. Wij zijn heel nieuwsgierig wat er uit de data komt. Zo combineren we beheerdata met wetenschap om te onderzoeken hoe vleermuizen reageren op verstoringen aan hun verblijf. De prehistorische vuursteenmijn is een mooi onderzoeksobject, niet alleen voor archeologische en geologische gegevens maar zeker ook voor ecologische data. In onderstaaande foto leest Hans de data uit van het vleermuistelsysteem en bekijkt of alles goed gegaan is.
We lopen even snel een rondje door de mijn met klein licht. Het is heel bevreemdend om de rust, stilte en het donker te zien in de mijn. Waar tot vorige week overal licht was, een heftruck rond reed, geluid van de breekhamers te horen was aan het werkfront, mensen heen en weer liepen, betonblokken en afvalbakken de weg versperden, heerst er nu totale stilte, totaal donker en alles is leeg.
We treffen de alom aanwezige Gewone grottenspin (Meta Menardi) aan die zijn coconnen met spinnen-eitjes goed in de gaten houd. Een prachtig beeld, mooi om deze spin op vele plaatsen in de bezoekesgang te zien, deze diertjes voelen zich duidelijk goed thuis in de vuursteenmijn.
6 oktober 2021: De bouwwerkzaamheden binnen in de mijn voor 2021 zijn afgerond, de rust is weergekeerd in de mijn, het is de komende maanden nu het terrein voor de vleermuizen voor hun winterslaap. Het bouwterrein en het bouwdepot zijn helemaal opgeruimd, alle spullen zijn weg voor de winter. De bouwhekken, de cementmolen, de pallets met betonblokken die zo'n indringer in het bos waren, het bos is weer een en al natuur. Straks op 1 april volgend jaar komt alles weer terug en wordt het werk in de mijn weer opgepakt
Het bos voor de vuursteenmijn is ook opgeruimd.
30 september 2021: De laatste werkdag voor de winterstop. Vandaag worden alle zaken in de mijn afgerond, materialen afgevoerd en de mijn wordt in rust achter gelaten zodat de vleermuizen kunnen genieten van de winterslaap.
Op 1 april 2022 gaan we verder bij de vuursteenmijn. Tot die tijd zitten we niet stil maar plannen we de werkzaamheden voor volgend jaar. Gang 1 moet nog helemaal gemaakt worden, met gang 2 zijn we 10 meter gevorderd, 2 meter meer dan we gedacht hadden, gang 3 en 4 zijn klaar, de meeste ondersteuningen zijn geplaatst, de kijkgaten zijn ook gemaakt. De winter kunnen we de plannen voor gang 1 en 2 compleet maken, de laatste ondersteuningen goed plannen en kijken wat we kunnen doen met de kijkgaten. En uiteraard gaan we de inrichtingsplannen in detail uitwerken binnen het Leader project. Tot zover deze website voor de zomerwerkzaamheden van 2021. De frequentie van nieuws zal stukken minder zijn in de komende 6 maanden. Zodra er iets leuks of nieuws te melden is, dan komt het uiteraard op deze website te staan. We zien dat de grotbewonende dieren de nieuwe gangen ook al ontdekt hebben en al overal rondkruipen. Hier de Meta Menardi (gewone grottenspin) met de prachtig gestreepte poten, die we in de nieuwe gang 3 aantroffen. Hij (of zij) zal volop kunnen genieten van de nieuwe gangen.
29 september 2021: De aannemer geeft gas, de snelheid zit er goed in. Nadat gisteren een groot deel is uitgebroken, wordt de zijmuur opgemetseld, dragend tot aan het plafond. De gang is daarmee beveiligd. Als dit goed uitgehard is, kunnen de plafonddelen er in. Ze kunnen hier ook snel werken omdat zowel links als rechts grote vensters komen, dat scheelt muurwerk opmetselen. Dit wordt een mooi, voorlopig, einde van deze gang 2 want morgen is de laatste werkdag voor de winterstop. De werkzaamheden liggen stil tussen 1 oktober en 31 maart. Op 1 april 2022 gaan we verder en wordt het werk afgemaakt. Hieronder de foto's van de stand van de gang nu.
28 september 2021: Het gaat in eens heel snel. 4 dagen geleden is de rechterkant van gang 2 weggebroken, zie filmpje en fotos. Deze kant is nu beveiligd met een opgemetselde muur, een draagbalk voor het grote 2 meter brede panoramavenster met daarboven dragend aangemetseld tot het plafond.
En er is weer een nieuw stuk tunnel bijgekomen in gang 2, vandaag is de linkerkant aan de beurt. De pilaar wordt gecontroleerd en voorzichtig weggebroken, de losgekomen kalksteen brokken worden weggeschept en afgevoerd, de vuursteen brokken worden er uit gehaald voor onze experimenten en er blijft weer een heel stuk nieuwe gang over waar de stabilisatiemuren in opgemetseld gaan worden.
|
|
 Foto: Rene Haemers |
 |
 |
De gang 2 begint serieuze vormen aan te nemen. Hier de tunnel in de volle lengte.
De afgelopen maanden zijn meerdere kalksteenbrokken met haksporen veilig gesteld en tijdelijk opgeslagen in de mijn. Deze blokken zijn voorzichtig weggehaald uit de mijn, ingepakt in bubbeltjes plastic en opgeslagen in het archeologisch depot.
25 september 2021: Vorige week zijn voor het programma Land Vol Archeologie opnames gemaakt in de vuursteenmijn (zie 17 september). De aflevering is nu op Youtube te bekijken waarbij het item over de Vuursteenmijn begint op 11'25” en duurt tot 14'35”.
Beeld uit de documentaire over de vuursteenmijn “Land Vol Archeologie”
24 september 2021: Het gaat deze maand lekker snel. De nieuwe gang 2 is nu bijna bij het knikpunt naar links. Hierbij het werkfront.
De gang 2 is nu al 9 meter lang van de 14 meter die het uiteindelijk moet worden. We liggen ongeveer 1 meter voor op de planning. Hieronder in de foto de volle lengte van de gang.
Gang 4 is helemaal klaar. De opening naar de prehistorische galerijen is klaar, muren en plafond voor de veiligheid zijn gebouwd en gestuced. Bouwkundig is alles klaar hier. Volgend jaar wordt de schacht gestut en beveiligd en wordt de gang mooi uitgelicht en worden informatiepanelen geplaatst.
Ook gang 3 is klaar. Hier geeft een breed panorama zicht op de prehistorische galerijen zoals op onderstaande foto te zien is. Ook de wanden zijn gestuced. Ook hier wordt volgend jaar de verlichting en de informatieborden geplaatst. Op de foto rechts is de trap te zien om in de iets hoger liggende gang drie te komen. Die trap is ook klaar. Volgend jaar wordt de verlichting geplaatst, in de uitsparingen onder de trappen wordt volgend jaar verlichting geplaatst om bezoekers te attenderen op de trap.
23 september 2021: Alle ondersteuningen zijn geplaatst. De blinkende, gegalvaniseerde stutten steken af tegen de donkerbruin geroeste stutten uit de jaren 60. De ondersteuning betreft schachten, betonbalken, nieuw geplaatst aangemetselde portalen en extra steunen onder bestaande portalen.
 |
 |
|
 |
Fotos Joris Bratinga |
De laatste hand wordt gelegd aan de trap in gang 3. De treden zijn geplaatst en worden met gietmortel aangevuld.
Een prehistorische pilaar staat in de route van de nieuwe gang en moet verwijderd worden. Dat gebeurt heel voorzichtig en gecontroleerd. In onderstaande video opname is dat te zien. De gespecialiseerde aannemer Arnout van Mergelbouwsteen Kleijnen staat in de beveiligde gang en stoot met een lang stoot ijzer (De bergboom) de pilaar beetje bij beetje weg in het niet beveiligde deel. In de opname is te zien hoe instabiel het plafond is in het deel dat weggestoten wordt, er vallen bij iedere stoot stukken uit het plafond. Dit is de reden waarom de wanden en het plafond dragend opgemetseld worden voor een veilig bezoek. Als het grote stuk uit het plafond gevallen is, is bij de laatste tikken tegen het plafond te horen dat het plafond solide is, er is een veilig plafond gemaakt waaronder de gang voorzichtig opgemetseld kan worden om voor een veilige tunnel te zorgen. Op deze veilige, gecontroleerde manier zijn de nieuwe gangen allemaal gemaakt.
Video: Lucien van Mergelbouwsteen Kleijnen In gang 2 wordt stevig doorgewerkt. De prehistorische pilaar is weg gehaald zoals in de video hierboven te zien is. De rode laserlijn geeft aan waar de vloer uitgediept moet worden zodat er niet meer weggehaald wordt dan strikt nodig is.
|
In de nieuw gebroken gang wordt vuursteen uitgebroken. De laag-10 vuursteen is separaat afgevoerd. De andere vuursteen wordt ook uit het losse breeksel gehaald en in de gang opzij gelegd en opgeslagen bij ons archeologisch depot. Daar ligt inmiddels een flinke stapel vuursteen.
|
 |
21 september 2021: Er zijn al weer enkele stappen gezet. Zo is in gang 3 en 4 al het stucwerk afgerond. Jos heeft de laatste wand afgemaakt. het stucwerk kan nu uitharden, de gangen zien er prachtig uit.
Foto: Rene Haemers
Ook zijn de ondersteuningen in de prehistorische gangen geplaatst. Daar waar nodig zijn gegalvaniseerde, stalen stempels met draagbalken onder stukken gezet waar het plafond wat extra ondersteuning nodig heeft. Doordat het gegalvaniseerd is, gaat dit tientallen jaren en langer mee. Omdat het plafond niet mooi vlak en gelijk is, wordt de ruimte tussen de stalen balk en het plafond opgevuld met cementblokken, baksteen en cement. Zo ontstaat een maximale draging van het plafond. Lucien is er een deel van de week mee bezig geweest.
Foto: Rene Haemers
Vandaag heeft onze gids Lei Nelissen een paar brokken vuursteen uit het weggebroken materiaal gehaald. Deze vuurstenen zitten vol met fossielen. Ze zijn daarom niet geschikt om werktuigen van te maken maar ze zijn wel prachtig. De vuursteenmijn laat met deze geologische pareltjes een heel bijzondere en mooie kant zien die wij in de nieuwe presentatie volgend jaar ook gaan laten zien aan de bezoekers. Zo veel schoonheid willen we de bezoekers niet onthouden.
Foto's: Lei Nelissen
19 september 2021: Een overzicht van de werkzaamheden van de aannemer Mergelbouwsteen Kleijnen van de afgelopen week.
| In gang 3 is de stalen draagconstructie geplaatst die de zijwaartse druk van de aardpijp moet overdragen naar de vast steen achter de overliggende wand. Dit is allemaal door de constructeur berekend en geplaatst voordat de wand gestuced wordt. |  |
De stalen draagconstructies die plafonddelen en wanden door de mijn extra ondersteuning moeten geven, liggen, mooi gegalvaniseerd, klaar om geplaatst te worden.
In een deel van de gang is ons depot waar we materialen opslaan die we willen bewaren.
In gang 3 zijn de stalen balken aangebracht die de aardpijp die achter de muur zit ondersteunen.
 |
 |
|
n gang 2 wordt stevig doorgewerkt. De aardpijp is helemaal opgevuld, het plafond is aangewerkt zodat het allemaal goed dragend is. In onderstaande foto is het tunnelfront te zien. De tunnel gaat nog een klein stukje rechtdoor en buigt dan naar links. De zwarte vuursteen brokken zijn de laag 10 vuursteen die de prehistorische mijnwerkers 6000 jaar geleden ontgonnen hebben. Met stikkers zijn deze brokken gemarkeerd om te bewaren zodat wij deze kunnen gebruiken voor vuursteenbewerking en onderzoek
|
 |
Het restmateriaal dat tijdelijk in de mijn opgeslagen was, wordt afgevoerd.
18 september 2021: Deze zaterdag is de werkgroep Galerijen en Tunnel bezig met verdere voorbereiding voor de inrichting. Waar in de jaren 60 een bypass gemaakt is, is die opgespoord om de bypass in 2022 zichtbaar te kunnen maken. Er wordt nog wat gebroken door Lei, Rene, Jack en Tos. De aannemer had vrijdagavond twee containers klaar gezet zodat de uitgebroken betondelen in de twee klaar staande container gedaan kan worden. Er ontstaat een goed zicht op de bypass tunnel, genoeg informatie om over de winter een goede planning te maken hoe dat zichtbaar gemaakt kan worden.
 |
 |
|
 |
 |
|
 |
 |
Er worden veel zaken uit de mijn gehaald die in de jaren 60, 70, 80, 90 en 00 geplaatst zijn. Het wordt tijdelijk opgeslagen om afgevoerd te worden. Uiteraard worden de belangrijke zaken geselecteerd en in het depot opgeslagen.
17 september 2021: In het programma Land Vol Archeologie wordt aangegeven aan de Limburgse archeologie. Het online programma duurt ruim een uur waarbij aan het begin een soort overzicht gegeven wordt van enkele van de belangrijkste archeologische vindplaatsen in de provincie Limburg. De gehele aflevering is op Youtube te kijken waarbij het item over de Vuursteenmijn begint op 11'25” en duurt tot 14'35
Beeld uit de documentaire over de vuursteenmijn "Land Vol Archeologie"
16 september 2021: De werkzaamheden vorderen gestaag. De stalen stutten zijn verdeeld over de locaties, klaar om geplaatst te worden. De planning werkt goed, het gaat lukken dit voor 1 oktober klaar te hebben.
| Het gaat snel bij gang 2. Het venster dat naar links uitkijkt op het ruwe landschap van de prehistorische gangen wordt onderbroken door een kolommetje waarna het venster direct overgaat in het volgende venster. Constructief kunnen we er niet een groot venster van maken, vandaar het kolommetje in het midden maar dat zal hopelijk niet heel erg hinderen. |  |
| Als dit volgende venster klaar is, komt de laatste knik in de tunnel er aan zodat we het prachtige, ruwe landschap van alle kanten kunnen bewonderen. Hier alvast een sneak-preview hoe dit landschap er uitziet. |  |
|
Rechts in de tunnel komen we bijna bij het grote panoramavenster dat uitzicht geeft op een prachtig, ongestoord landschap met zicht op een schacht aan het einde. Dit moet een van de blikvangers in de nieuwe ontsluiting gaan worden. Ook hieronder weer een eerste blik op hetgeen de bezoeker ziet zodra alles klaar is.
|
|
| Het bouwteam vergadert, zoals iedere donderdag, in het bos, zonnetje, stukje Limburgse vlaai en een agenda waar we alle werken en de planning doornemen. Van Links naar rechts: Arnout Sluijsmans (Mergelbouwsteen Kleijnen), Rene Haemers (Van Schaikstichting), Bibi van de Klundert (Staatsbosbeheer), Fred Brounen (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed), Joep Orbons (Van Schaikstichting) en Jorris Bratinga (archol). |  |
In onderstaande opname vliegen we vanuit het bos de tunnel in naar het werkfront in de nieuwe tunnel 2 van buiten naar binnen.
14 september 2021:Het stucwerk vordert. Gang vier is helemaal klaar (foto komt later) en gang drie is al een eind op pad. Hieronder twee foto's van gang 3 waar het laatste stukje stucwerk nog gedaan moet worden. De foto daaronder is het panoramabeeld richting de prehistorische galerijen aan het einde van gang drie waar het stucwerk klaar is. Dit stuk van de restauratie is helemaal klaar, schitterend. Wij zijn heel trots op dit beeld dat nog beter is dan we het ons hadden voorgesteld. Volgend jaar komt de inrichting, verlichting enzovoort. 
De consolidaties van de mijngangetjes is nu aan de beurt nadat gisteren de schachten zijn aangepakt. De stalen dragers worden door de heftruck naar binnen gereden. 
In de avond komen Tos, Rene en Joep bij de mijn om achterdoor bij de jaren 60 bypass te gaan onderzoeken hoe de ingang van die bypass er bij ligt. Daarvoor moet eerst door twee betonmuren en een stalen afzetting heen gebroken worden. Het staal liet zich met wat wurmen, duwen en trekken verwijderen. Het beton was wat lastiger. Met een zware afbouwhamer gaan we flink te keer op het beton. Tos en Joep lukt het om het grovere werk te doen. De lichte Rene krijgt niet genoeg kracht op de hamer en wordt vooral heen en weer geschud. Slangenmens Rene is dan wel weer heel goed om in het kleine gaatje goed te onderzoeken wat er achter de betonmuur is. Het lukt met veel moeite om een heel klein gaatje te maken waar net een hand in past. Conform onze verwachtig zitten we aan de rechterkant van het begin van de bypass en is die geheel met kalksteenbrokken en vuursteen brokken gevuld. We kunnen duidelijk zien dat de bypass aanmerkelijk hoger ligt dan de bezoekersgang zelf, ze hebben in de jaren 60 op een hoger niveau gebroken. We leren steeds meer over de mijn uit de prehistorie maar vooral ook over de werkzaamheden uit de jaren 60.
13 september 2021: Het opmetselen van de rechtermuur in gang 2 gaat door. De gang gaat nu langs een aardpijp. De ruimte tussen de muur en de aardpijpvulling wordt gevuld met betonblokken, helemaal aangemetseld. Een aardpijp is prima onder controle zolang die opgesloten zit. Er mag geen vrije ruimte komen, dan kan de vulling van de aardpijp gaan schuiven en ontstaan gevaarlijke situaties. Daarom wordt alles helemaal opgevuld, veiligheid voor alles. Deze nieuwe tunnel 2 gaat werken als een soort stevige ruggegraad dwars door het instabiele deel van de vuursteenmijn, het houd alles stevig overeind. 
De stalen stutten in de schachten worden geplaatst. 
In de jaren 60 zijn schachten deels leeg gehaald. Toentertijd zijn stalen ondersteuningen geplaatst bestaande uit een stalen plaat tegen de onderkant van de schachtvulling, ondersteund door een enkele stalen kolom die vanaf de vloer de plaat op zijn plaats houdt en zo de schachtvulling ondersteunt.
|
De schachtplaat is volgens de huidige normen niet sterk genoeg om gegarandeerd voor vele decenia de schachtvulling te dragen. Daarom moet de plaat extra ondersteund worden. De stalen kolom is wel sterk genoeg, hoewel beroest, is het staal van dusdanig goede kwaliteit, dat het draagvermogen daarvan geheel niet is aangetast. Het nieuw te plaatsen staal is allemaal gegalvaniseerd voor een lange garantie dat het in deze vochtige omstandigheden behouden blijft. Als eerste wordt een soort stalen kraag rondom de kop van de stalen draagkolom geplaatst. |
 |
|
In die stalen kraag worden schuine stalen dragers geplaatst die naar boven toe de staalplaat extra ondersteuning geven. Hieronder wordt de eerste schuine drager geplaatst door Rene Haemers. Rechts wordt de tweede stalen drager geplaatst. Zo worden vier stalen dragers geplaatst per schacht. In totaal worden zo 5 schachten ondersteund. (Deze foto's zijn van onder naar boven genomen)
|
 |
12 september 2021: Door alle drukke werkzaamheden, zouden we haast vergeten hoe mooi het in de omgeving eigenlijk is. De nazomer is grotendeels droog, zonnig, niet te warm, even genieten van een zondagse wandeling van het mooie bos. De utizichten zijn geweldig. Dit panorama is een vaste stopplaats voor de excursies, genieten van het uitzicht over het Maasdal. 
|
9 september 2021: Er worden weer stappen vooruit gezet. In gang 2 vordert het uitbreken van de gang zoals op onderstaande foto te zien is. We zijn onder de schacht door, muren en plafond zijn daar klaar. De laatste stukken muur, plafond en venster worden klaar gemaakt zodat de volgende breekslag vooruit gemaakt kan worden. De foto rechts laat zien hoe de nieuwe gang helemaal opgemetseld wordt tot aan de vaste mergel om maximaal dragend te zijn zodat de nieuwe gang stabiliserend werkt voor het fragiele prehistorische landschap. |
 |
| In gang 3 is de trap voorbereid. De fundering van de trap is gemaakt, een mantelbuis voor verlichting en andere kabels is aangelegd. Dit kan over het weekend uitharden, daarna worden de traptreden geplaatst. |  |
|
In gang 4 gaat het echt hard. Als test heeft de aannemer Mergelbouwsteen Kleijnen is een wand gestuced zoals op onderstaande foto te zien is. rechts is de wand gestucked in een mergelkleur met een goede stuclaag die ook al jaren gebruikt wordt bij restauraties in mergelgroeves. De muur links is nog niet gestuced. Op de foto rechts is de architect Bas Vrehen te zien van architectenbureau Atelier Leise die de werkzaamheden en het stucwerk komt bestuderen.
|
 |
| Ook de ondersteuningen in de rest van de prehistorische galerijen heeft alle aandacht. In 2019-2020 is onderzocht waar de ondersteuningen verbeterd moeten worden, dit is op slechts enkele plaatsen nodig, bijna alle slalen ondersteuningen uit de jaren 60, voldoen nog prima. De paar plaatsen waar nog extra ondersteuning nodig is, zijn voor de bouwvak opgemeten. Tijdens de bouwvak zijn de stalen stutten gemaakt, roestbestendig. Genummers op locatie, liggen de stalen stutten klaar om deze maand allemaal geplaatst te worden. In nevenstaande foto laat Arnout Sluismans van Mergelbouwsteen Kleijnen zien hoe de stalen stutten dragend gemonteerd gaan worden. |  |
6 september 2021: In de ochtend is er een vergadering met het bouwteam van de vuursteenmijn en het infocentrum samen met het architectenteam van Atelier Leise. Ons team bespreekt onze visie op de inrichting van de vuursteenmijn na de verbouwing en onze visie op de inrichting van het informatiecentrum zodra die ruimte vrij komt. Aan het architectenteam van Atelier Leise hebben wij gevraagd ons te helpen die visie te stroomlijnen en in goede banen te leiden. Van beide kanten hebben we erg veel zin aan de volgende fase, het inrichting.
Het team, van links naar rechts: Roos (Leise), Joep (Van Schaikstichting), Bas (Leise), Rene (Van Schaikstichting), Nicole (Van Schaikstichting), Wiel (Van Schaikstichting). Niet op de foto: Corenza (Stagair bij Leise)
Joep presenteert de visie op de inrichting van het infocentrum
Ook op 6 september, in de namiddag, heeft Piet Orbons, oud opgraver in de mijn van de 1964-1972 werkgroep, een bezoek gebracht aan de werkzaamheden. Inmiddels 92 jaar, maar nog altijd vol verhalen over de opgraving van destijds. De huidige gidsen Lei, Frans en Paul luisteren naar de verhalen van toen, nieuwe stof om te gebruiken bij de rondleidingen voor de nieuwe mensen. 
Piet Orbons kijkt zijn ogen uit naar de nieuwe panoramavensters. Zoals alle oud mijnwerkers, zijn ze een beetje benauwd dat met onze werkzaamheden de mijn aangetast wordt. Gelukkig zien ze dat het goed gaat en dat de mijn er op vooruit gaat.
 |
 |
 Van links naar rechts: Joep Orbons, Riny Orbons, Lei Amkreutz, Frans Hermanns, Piet Orbons. |
|
5 september 2021: De eerste week werken na de bouwvak zit er op. Afgelopen donderdag hebben we met het bouwteam de planning gemaakt welke werkzaamheden nog in september uitgevoerd gaan worden en welke werkzaamheden we door schuiven naar april-juni volgend jaar. Gelukkig hebben we deze week van het RCE accoord gekregen dat het werk volgend jaar afgerond kan worden.
We gaan de gangen 3 en 4 helemaal afronden en doorwerken aan gang 2, zover we komen. Gang 1 laten we helemaal voor volgend jaar. Dan moeten nog de consolidatieondersteuningen geplaatst worden in september. Verder moeten we een plan maken voor de nieuwe gang die bij twee van de kijkgaten aangetroffen is, genoeg werk aan de winkel.
Gang 2 is alweer verder gevorderd, de linker muur is helemaal doorgezet en draagt het plafond. De rechtermuur is uitgegraven zodat deze volgende week helemaal opgemetseld kan worden. Daarna het dak en ondersteuning van de schacht waar we onderdoor gaan. Wordt weer spannend maar wel mooi. Doordat deze gang nu al ruim 6 meter gevorderd is, zijn er duidelijk minder stalen draagconstructies uit de jaren 60 aanwezig en krijgen we een steeds openen beeld op de prehistorische gallerijen. 
|
Bij gang 3 is de stalen draagconstructie geplaatst die over de bouwvak gemaakt is. Nu alleen nog de dakdelen er in leggen en dan is de constructie klaar. Ook het werk bij de nieuwe trap vordert. Dat moet allemaal afrond zijn zodat het nog voor 1 oktober gestuced kan worden, dan is die gang helemaal klaar.
|
 |
|
| Gang 4 is is het verst gevorderd. De stalen draagconstructie is klaar en de plafonddelen liggen er in. Dit hoeft alleen nog gestuced te worden (samen met gang 3) en dan is dit helemaal klaar. |  |
|
3 september 2021: Na het uitbreken van de moderne, nieuwe, gangen, wordt met betonblokken dragende wanden opgemetseld. In die wanden wordt op 2 meter hoogte een plafond ingelegd van beton-dallen en staalbalken. Dit om het bovenliggend paket te dragen en om te voorkomen dat losse blokjes op bezoekers kunnen vallen. De beton-dallen worden op maat gezaagd om precies in de nieuwe gang te passen. In de foto is Jos Kleijnen van Mergelbouwsteen Kleijnen bezig met het op maat zagen van een beton-dal. Foto: Rene Haemers |
 |
De afgelopen week heeft Rene Haemers ge-experimenteerd met een time-lapse camera. De camera is aan het begin van gang 2 neergezet, regelmatig werd een foto gemaakt zodat de vooruitgang van de gang versneld in beeld gebracht kan worden. Hieronder het resultaat. Let op de rij met betonblokken die afloopt. De lopende band die materiaal afvoert is er eerst niet en wordt later opgebouwd, de gang is toch weer een stukje verder uitgebroken in deze week. Uiteraard heeft de firma Mergelbouwsteen Kleijnen toestemming gegeven om deze timelapse opname te maken. Een hele week werk in 27.5 seconde.
2 september 2021: De werkzaamheden in gang 2 vorderen gestaag. Het is een herhaling zoals er al sinds juni gewerkt wordt, heel voorzichtig uitbreken van kalksteen, daarna weer heel voorzichtig de dragende muren opmetselen en dakdelen plaatsen. Daarna door met het volgende stuk gang. 
Foto's: Rene Haemers
31 augustus 2021: Vandaag is de eerste werkdag na de bouwvak, de tunnelwerkzaamheden beginnen weer. Tunnel twee wordt verder doorgewerkt, aan tunnel drie wordt aan de afwerking gewerkt. Bij de afvoer van het materiaal help Joep Orbons mee.
 |
 |
30 augustus 2021: De kisten en dozen met Rijckholt vuursteen vanuit Drenthe, worden opgeslagen in het archeologisch depot van de van Schaikstichting. Hans en Joep dragen alles uit de bus en de aanhanger. Het is 1.0 m x 1.3 m bij 1.8 m aan vuursteen, alles bij elkaar ruim 2 m3. De winter over gaan we bedenken wat we er allemaal mee willen en kunnen voor het infocentrum in Rijckholt. 
27 augustus 2021:Vandaag een drukke dag.
De werkgroep Tunnel en mijngalerijen is bezig in de vuursteenmijn. De laatste serie lampen en kabels van de oude opstelling worden verwijderd. We slaan de kabels tijdelijk op, mogleijk kan het volgend jaar bij de nieuwe inrichting nog gebruikt worden.
Na de laatste kabels opgeruimd te hebben, gaat de werkgroep door bij de gang die achter de betonmuur herontdekt is. het gat wordt groter gemaakt en Rene Haemers duikt het gat in, net groot genoeg voor hem. We kunnen we de locatie positioneren op de bekende kaart en maken een planning hoe we hier verder mee kunnen gaan.
Foto's Tos Heuts
Behalve al het werk in de mijn, is vandaag Joep Orbons op weg en haalt een grote collectie Rijckholt vuursteen-artefacten op in Drenthe. Hier zit een heel verhaal aan vast.
In de jaren 1920 tot 1964 zijn door meerdere organisaties opgravingen verricht in de bossen bij de prehistorische vuursteenmijn. Veel van deze vondsten zijn destijds bij de universiteit Groningen terrecht gekomen. In Groningen zijn die vondsten gebruikt voor studiedoeleinden van studenten archeologie. Bij een grote opruimactie zo'n 20 jaar geleden, heeft de universiteit die Rijckholt collectie afgestoten maar gelukkig niet weggegooid maar geschonken aan Buitencentrum Wilhelminaoord in Drenthe. Dit Centrum voor natuur en milieu-educatie is van de gemeeente Den Haag waarbij leerlingen uit Den Haag in dit centrum in Drenthe met natuur, cultuur en dus ook met archeologie bezig zijn. Een groot team vrijwilligers en medewerkers waaronder de bekende vuursteenbewerker Ernest Mols, heeft hier een prehistorisch dorp nagebouwd dat gebruikt wordt voor hun educatieve werken. De collectie vuursteen was een mooie toevoeging om mee te werken. De oorsprong van de vuursteen wordt in een kleine expositie mooi getoond aan de leerlingen die op bezoek zijn.
 |
 |
Na ongeveer 20 jaar werd voor de grote hoeveelheid vuursteen een nieuwe plek gezocht. Ons project met de herinrichting van de vuursteenmijn en het oprichten van het Infocentrum in Rijckholt, is natuurlijk het ultieme terug komen van het vuursteenmateriaal naar de bron.Prachtige stukken, allemaal met nummers en codering uit de jaren 20, 30 en 60. Mooie bijlen, schrabbers, kernen, klingen, geweldige artefacten, we zijn er heel blij mee.
In onderstaande foto wordt de collectie overgedragen door Ernest Mols (L) van het Buitencentrum Wilhelminaoord aan Joep Orbons (R) van de vuursteenmijn Rijckholt.
|
Alle dozen, kisten en kratten, vol met vuursteen, netjes gesorteerd op soort, ingeladen in een bestelbus en aanhanger voor transport naar Rijckholt.
|
 |
Als dank, worden alle mensen van Wilhelminaoord getracteerd op echte Limburgse Vlaai van de bakker in Gronsveld. In een van de educatieruimtes onder de machtige slagtanden van een mamoet, wordt genoten van de Limburgse vlaai.
 |
 |
Foto's Ernest Mols en Joep Orbons
26 augustus: Vandaag brengt Staatsbosbeheer, de eigenaar van de vuursteenmijn, een bezoek aan de vuursteenmijn. Een grote groep medewerkers van Staatsbosbeheer van staf tot en met veldwerkers, krijgen van Rene en Joep uitleg over de werkzaamheden en waar we in de toekomst naar toe gaan.
Foto's Bibi van de Klundert & Joep Orbons
23 augustus 2021:
Vandaag gaan Rene Haemers, Joep Orbons en Gerbrand Beenen (Student archeologie Universiteit Groningen) aan de slag in de vuursteenmijn met de kijkgaten. In ons plan (Zie bij menu "Ons Plan") staat dat wij 6 kijkgaten maken in de betonmuur van de bestaande bezoekersgang. Wij willen dit doen omdat volgens de opgravingskaarten er prehistorische gangen liggen achter de muren maar omdat de muren vol zijn opgemetseld, zijn deze gangen niet meer bereikbaar. In juni zijn 6 kijkgaten gemaakt die alle 6 uitkomen op ijzeren draagconstructies en op brokken kalksteen en vuursteen. Nergens is een eenvoudig duidelijk zicht op de gangen er achter. Vandaag gaan wij met boormachine, grondboren, spierkracht en endorscoop aan de slag. 
Bij alle zes de kijkgaten boren we, stoten we en frunniken we in de gaten om zicht te krijgen. 
In het gat stoppen we een endoscoop, proberen die zover mogelijk door spleetjes en gaatjes te wurmen om te kijken of er nog open gangen achter liggen. 
Op een plaats lukt het om een zaklampje met camera op een mobiel door een gaatje naar binnen te steken en fotos te maken van de open gangen er achter. Eerst maakt de camera nog een selfie hoe we tussen de beton en kalksteenbrokken door friemelen. 
Om dan in een heel mooi stukje gang uit te komen, we zien stalen draagstutten uit de jaren 60, we zien een aardpijp instroming, we zien een open ruimte. Dit biedt kansen voor de toekomst. 
Vandaag kwamen ook de resultaten binnen van de fotogrammetrie opname in gang 4. Hieronder enkele beelden van deze fotoopname in de mijn samen met een filmpje. Deze foto's en het filmpje zijn samengesteld uit honderden foto's die in de gang genomen zijn. De kaartjes met de zwarte rondjes in beeld zijn targets die het computerprogramma gebruikt om de foto's als 3D beeld aan elkaar te plakken. De onderstaande foto's en filmpje zijn dus niet een directe opname maar een computer berekend beeld dat uit honderden foto's samengesteld is. Deze bewerking is door Alisia Walsh van de firma Archol uit Leiden opgenomen en uitgevoerd.
20 augustus 2021: De vuursteenmijn is in beheer bij de Van Schaikstichting, een vrijwilligersstichting van het Natuurhistorisch Genootschap in Limburg. Binnen het NHGL is ook een Studiegroep Onderaardse kalksteengroeven (SOK) waar allemaal ondergrondse onderzoekers in zitten. Wij als Van Schaikstichting werken heel nauw samen met de SOK en de meeste van de vrijwilligers bij onze stichting zijn dan ook lid van de SOK. Daarom organiseren we een aantal bezoeken aan de werkzaamheden in de vurusteenmijn, speciaal voor de leden van de SOK. We laten deze specialisten van ondergrondse onderzoeken alle details zien van de werken en waarom we zaken gedaan hebben zoals ze gedaan zijn. De leden zijn zeer onder de indruk. 
19 augustus 2021: We zitten midden in de bouwvak vakantie, de aannemer is niet met breekwerk bezig. Dat geeft het archeologenteam de kans om archeologisch onderzoek te doen zonder de werkzaamheden op te houden. In gang 2 is zicht op een doorkijkje van de ene prehistorische mijn naar de andere prehistorische mijn. Dit doorzicht is in de jaren 60 dichtgezet met een mergelstenen muurtje. Wij pakken dit muurtje weg en maken de opening wat groter. Zo ontstaat een mooie, spannende doorkijk voor de bezoekers. Het uitgegraven materiaal wordt minitieus nageplozen op microdebitage, de kleine vuursteen fragmentjes die vrijkomen bij vuursteenbewerking. De kleinste scherfjes worden handmatig verzameld om in het lab te bestuderen of het van vuursteenbewerking komt. In de fotos hieronder wordt het gat vrijgemaakt en zijn de archeologen Joep Orbons en Tom Hamburg (Archol) bezig het uitgegraven materiaal na te pluizen. Het restmateriaal wordt afgevoerd.
 |
|
 |
 |
Maar er gebeurt meer vandaag. Archeologe Alicia Walsh van Archol uit Leiden heeft op 10 augustus het grote blok fotogrametrisch ingemeten door een hele serie foto's rondom te maken waarna de computer uit die foto's een 3D beeld maakt. Ditzelfde komt Alicia vandaag doen met de kleinere blokken met haksporen. In onderstaande foto's is te zien hoe dit werkt. Ze legt een blok met de haksporen naar boven neer, plaatst lampen rondom. Ook legt ze zogenaamde targets neer die gebruikt worden om maten vast te leggen en vervolgens maakt ze een hele serie foto's.
Wat kan met een blok, zou ook moeten kunnen met de prehistorische gangen zelf. Als test leggen we de meet-targets in het panorama van de nieuwe gang 4 en lichten alles mooi uit. Alicia maakt van dit panorama een hele serie fotos als test om te kijken of we zo de prehistorische gangen goed kunnen visualiseren in 3D beeld. Zodra de resultaten binnen zijn, laten we er op deze website iets van zien.
|
17 augustus: Tijdens de bouwvakvakantie liggen de werkzaamheden in de Vuursteenmijn stil. Voor onze werkgroep "Tunnel en prehistorische galerijen" de gelegenheid om te inventariseren welke voor de bezoeker de benadrukken elementen en verhalen zijn, die de beleving in de nieuwe situatie tijdens een rondleiding kunnen verhogen. Een conceptplan met onze ideeën zijn verleden week voorgelegd aan een architect die dit plan verder gaat uitwerken. In de foto hieronder en hiernaast, ons conceptplan, uitgestrekt voor de mijn.
|
 |
Niet alleen denkwerk en plannen hebben we als vrijwilliger in ons takenpakket opgenomen, maar ook handen uit de mouwen steken! In augustus een dag in de week met de werkgroep bezig om overbodige apparatuur en elektrische kabels te verwijderen die straks niet meer nodig zijn. Deze week ca 1000 meter kabel verwijdert! Niet zo maar in stukken knippen maar in hun gehele lengte van 130 meter uit de buizen trekken! Dit voor mogelijk hergebruik.
De dikste kabels staan voor volgende week gepland, naar schatting nog 600 meter te gaan. 
Jacques onze nestor met zijn 80 jaar topfit en een vakman puur sang!
 |
 |
Verslag: Tos Heuts, gids bij de vuursteenmijn en lid van de Werkgroep Tunnel en galerijen.
15 augustus 2021: De vuursteenmijn gaat over meer dan alleen maar archeologie. In de mijn komen archeologische, geologische en ecologische waarden bij elkaar.
- Het is een Archeologisch Rijksmonument.
- Het is geologisch een prachtige ontsluiting van de kalksteen (mergel) die anders nergens te zien is.
- Maar de vuursteenmijn ligt ook in een Natura 2000 gebied, Europees beschermde natuurgebieden. Er overwinteren jaarlijks ongeveer 160 vleermuizen. Al 5 jaar lang doet vleermuisonderzoeker Hans Weinreich onderzoek naar de vleermuizen in de vuursteenmijn door ze met een telsysteem in de poort te tellen. Zo weten we hoeveel vleermuizen binnen zijn maar ook wanneer ze vliegen en wanneer het rustig is. Vandaag heeft Hans het vleermuistelsysteem uitgelezen om de data te kunnen analyseren en het systeem een onderhoudsbeurt gegeven, de accu's werken prima. Die accu's zijn nodig als de stroom uitvalt, zodat het vleermuistelsysteem door blijft werken. Alles werkt prima door.
10 augustus 2021: Het mooie grote blok dat op 8 juni uit de mijn gebroken is, is in het archeologisch depot opgeslagen en onderzocht, 
Photogrametrische opname van het mergelblok uit gang 4 met aan de bovenkant de prehistorische haksporen die in het plafond zaten. Door 160 foto’s rondom te maken is een 3D visualisatie van het blok gemaakt met alle sporen in hoog detail. Zo kunnen de haksporen vast gelegd worden zonder dat ze aangeraakt hoeven te worden. Photogrametrische opnames door Alicia Walsh, Archol, Leiden.
9 augustus 2021: De foto's van Tycha Buekers van vorige week zijn binnen. De vraag was om het werk vast te leggen, hoe de aannemer bezig is als documentatie van ons project. Hier een paar van de mooiste foto's.
Ook hebben we nog wat mooie plaatsen bezocht om foto's te maken, hier een locatie met touwsporen in de schachtvoet waar in de prehistorie brokken vuursteen met touwen omhoog getrokken zijn. 
Vandaag hebben we met Tycha een nieuwe fotoexpeditie gehouden. De aannemer is nu met bouwvakvakantie dus we kunnen vrij overal fotograferen zonder hen in de weg te lopen. Tycha gebruikt de fotografie techniek van light painting waarbij de fotocamera open staat om vervolgens met een zaklamp het beeld in te kleuren. Zo kan precies de juiste hoeveelheid licht op de goede plek gebracht worden. Een hele klus om zo opnames te maken, maar ze zijn wel mooi. Het vraagt ook nogal wat nabewerking. Zodra de foto's binnen zijn, zullen we op deze website een paar mooie plaatsen. 
5 augustus 2021: Gang 2 is de afgelopen week flink opgeschoten. Het openere karakter van de prehistorische gangen geeft vrijheid om te kunnen werken, dat doet de snelheid van werken goed. 
Vandaag de laatste werkdag voor de bouwvak. Hierna liggen de werkzaamheden drie weken stil. Wij gebruiken die gelegenheid om de vuursteenmijn voor de komende drie weken verder open te stellen voor de vele bezoekers die we in de zomervakantie ontvangen. Tijdens het werk van de aannemer kan de helft van de bezoekersgang bezocht worden, nu tijdens de bouwvak vakantie breiden we dat uit tot drie kwart. De doorgang tot het laatste kwart wordt netjes afgezet. 
Het is niet toevallig dat we tot daar doorgaan want op die plaats is het prachtige ondergrondse panorama van de nieuwe gang 4 te zien. Door dit zo open te stellen, kunnen we de bezoekers laten zien waar we aan werken en krijgen ze het onderstaande prachtige ondergrondse landschap te zien, mooi uitgelicht en alles. 
De architect van Atelier Leise met een stagair bezoek het werk ook en we maken een planning voor de komende weken. Nu kunnen een aantal zaken uitgezocht worden die in september uitgevoerd kunnen worden. We weten inmiddels ook dat we het niet halen om op 1 oktober alle werkzaamheden afgerond te krijgen. We zijn druk bezig een deel van de werkzaamheden over te hevelen naar april-juni 2022. Alle betrokkenen willen dat het gehele plan uitgevoerd wordt, dat we het niet halverwege afbreken. 
De bouwplaats is door de aannemer Mergelbouwsteen Kleijnen netjes achter gelaten voor de bouwvak, we kunnen goed met de bezoekers tot bij de mijn. Een mooie foto van tussen de bladeren geeft een mooi overzicht van de ligging van het werkterrein in het bos. 
4 augustus 2021: Een van de fotografen van gisteren Bert Beckers heeft een aantal van zijn foto's al snel bewerkt en opgestuurd zodat wij alvast kunnen smullen van de prachtige beelden. Hier de foto's ook voor de bezoekers aan deze website om mee te genieten. 
De foto hieronder laat de vier leden van de fotoexpeditie zien. Van links naar rechts: Rene Haemers (VSS), Joep Orbons (VSS), Bert Beckers (fotograaf) en Tycha Buekers (Fotograaf)
3 augustus 2021: Vandaag is veel gebeurt. Gisteren zijn de plafonddelen in gang drie geplaatst (zie de foto hieronder links) en is in gang 2 een flinke slag vooruit gemaakt. Het tempo zit er goed in.
 |
 |
Vandaag is ook een fototeam aanwezig. Tycha Buekers, lid van de Studiegroep Onderaardse kalksteengroeves (SOK) en Bert Beckers van Bert Beckers Fotografie, zijn heel ervaren fotografen in donkere ondergrondse situatie en komen het werk van de aannemer fotograferen en ook nog enkele mooie plaatsen in de prehistorische galerijen vast leggen. Goede foto's zijn handig om die te kunnen gebruiken. De fotoexpeditie wordt begeleid door Rene Haemers en Joep Orbons. Het wordt een gezellig dag met vele heel mooie foto's. Hieronder zijn de fotografen aan het werk. 
|
2 augustus 2021: De vuursteenmijn in het weekblad De Etalage, het regionale blad. Bij de "Drie vragen" worden drie vragen aan Joep Orbons gesteld en beantwoord. Vanuit de bevolking is veel belangstelling in het werk bij de vuursteenmijn. Iedere dag zijn er mensen die aan de bouwplaats vragen stellen. Het informatiebord dat op de bouwhekken hangt, wordt druk bekeken en deze website met informatie over de verbouwing wordt wel 40-50 keer per dag bekeken, dat is erg veel voor een speciale website over een verbouwing. De gemeente Eijsden-Margraten verwijst ook op haar dit item op haar Nieuws pagina van 2 augustus.
|
 |
29 juli 2021: In een keer gaat het snel en is goed te zien waar we uit gaan komen met het eind resultaat.
Gang 3 is al heel ver klaar. De muren zijn klaar, het bordes is klaar, de prehistorische gangen zijn goed panoramisch zichtbaar. Nu nog het dak plaatsen voor de veiligheid en de muren afwerken. Wij zijn trots op dit resultaat waar zo hard aan gewerkt is. Geniet alvast met ons mee van de gang, het bordes en hoe het panorama er uit ziet. 
In gang 4 wordt gewerkt aan het bordes, het bordes wordt smal, er kan maar een persoon tegelijkertijd staan. Constructief en voor de veiligheid gaat dat niet anders. Misschien is het juist wel leuk, dan heb je het gevoel helemaal alleen in de mijn te staan. Hier hoeft dan ook alleen nog maar het plafond geplaatst te worden en de wanden af te werken.
Ook bij gang 2 gaat het goed. De aardpijp is geheel veilig opgesloten en ondersteund door dikke muren en een stevig plafond. Er komen nog wel een paar uitdagingen eer deze gang klaar is maar het gaat wel gestaag vooruit. Veilig werken staat voorop, daar wordt geen haast gemaakt, daarop wordt geen concessie gedaan. In onze werkoverleggen wordt dat iedere keer uitgesproken en bevestigd.
Op onderstaande foto is Lucien bezig het dak te ondersteunen zodat de plafondelementen geplaatst kunnen worden. Hij zit helemaal verscholen achter de dragende steunen. 
De foto laat links zien dat het tweede venster in deze gang klaar is en rechts is al de aanzet voor het derde venster net te zien. 
Tijdens ons wekelijkse bouwoverleg op donderdag-middag, bezoeken we de werken en bespreken we de vorderingen. In de foto hieronder wordt de voortgang bij gang 2 besproken. Van Links naar rechts: Lucien van Mergelbouwsteen Kleijnen (Aannemer), Rene Haemers van de Stichting Ir. D.C. van Schaik (Opdrachtgever/beheerder), Fred Brounen, archeoloog van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (vergunningverlenen) en Joey van Mergelbouwsteen Kleijnen (Aannemer). 
26 juli 2021: Gang 3 is een mooi open panorama de prehistorisch egangen in, de wanden zijn opgemetseld en de afwerking kan beginnen. De leiding vanuit de Van Schaik stichting samen met architect Bas Vrehen van Atelier Leise bedenken hoe het gangeinde het beste gemaakt kan worden voor optimaal zicht, minste archeologische impact en constructief verantwoord. We puzzelen een mooi bordes aan gang 3 dat door de aannemer gemaakt kan worden. 
Wat een prachtig panorama, meer dan 180 graden beeld, allemaal prehistorische gangen.
24 juli 2021: Naast de drukke verbouwingswerkzaamheden in de vuursteenmijn, zijn er ook diverse werkgroepen intensief bezig met de voorbereidingen om een kwaliteitsimpuls te geven en te komen tot het verhogen van de toegankelijkheid, de belevingswaarde en educatie in de vuursteenmijn in 2022. Onze werkgroep Tunnel en Mijntjes heeft na een inventarisatie van de huidige situatie ideeën gegenereerd die tijdens een rondgang door de mijn getoetst zijn op haalbaarheid en uitvoerbaarheid. De werkgroep is enthousiast en ziet vele mogelijkheden zowel op Geologisch, archeologisch en prehistorisch opzicht om de belevingswaarde in de mijn te verhogen. Wordt vervolgd.
22 juli 2021: Het uitbreken van gang 3 is bijna klaar. De opening naar de prehistorische gangen is enorm groot, een prachtig panorama. Om goed recht te werken, wordt gebroken langs een laserstraal. Iedere keer als de breekhamer brokken losbreekt, springen die door de fel rode laserstraal, het lijkt wel of de kalksteen bloedend haar robijn rode edelstenen loslaat. Een paar foto's van het breken in de spetterende laserstraal.
 |
 |
 |
 |
Ook op 22 juli is door Mergelbouwsteen Kleijnen samen met ons gekeken naar een goed technische oplossing om schachten te ondersteunen. In de jaren 60 zijn meerdere schachten ondersteund met mijnstutten die bestaan uit een stalen pilaar met een plaat er op die de schacht van onder ondersteund. Deze stutten hebben onderhoud nodig. Die stutten hebben een bepaald klemsysteem dat in de jaren 60 vastgezet is en sindsdien niet meer naar gekeken is. Dit systeem blijkt na 50 jaar nog prima te werken waardoor de stutten goed te onderhouden zijn. In de laatste foto is de ruimte boven de dragende plaat te zien waar de boomwortels door de schacht naar onder groeien.
 |
 |
|
 |
||
 |
||
20 juli 2021: De overstromingen zijn voorbij in Zuid Limburg, het weer is droog, alles is weer prima begaanbaar. Het bouwterrein is zoveel mooier en beter nu de zon schijnt.
 |
 |
Binnen in de mijn gaat het ook vooruit. In gang 2 (links op de foto's hieronder) is te zien dat het venster rechts nu op formaat is, dat het dak verder gevorderd is en dat de gang alweer een volgende stap vooruit gebroken is.
In gang 3 (rechts op de foto's hieronder) is de opening naar de prehistorische gangen flink vergroot. Nog even en deze opening is op volle breedte voor een maximaal zicht op de prehistorische gangen hier.
 |
 |
15 juli 2021: De dag van de grote overstroming in Zuid Limburg. Ook de vuursteenmijn krijgt weer met heel veel regen te maken. Omdat de vuursteenmijn hoog aan de helling van het Maasdal ligt, hebben we geen last van de overstromingen.
Gelukkig houdt de weg van het bouwdepot naar de vuursteenmijn het. De weg is 2 weken geleden vernieuwd nadat het bij eerdere regenbuien een glijbaan werd. Bij de vuursteenmijn zelf is het toch nog een modderige bedoeling. Het oponthoud valt mee.
 |
 |
 |
|
Het werk in de mijn gaat door. Bij gang 2 is voorzichtig doorgewerkt langs een aardpijp die goed ondersteund moest worden. De routine van de afgelopen week is zichtbaar, begin van de week wordt gebroken, einde van de week wordt opgemetseld tot aan het plafond om plafond te kunnen dragen. Dit kan dan uitharden in het weekend zodat in het begin van de week plafonddelen geplaatst kunnen worden en er verder gebroken kan worden. 
Bij gang 3 wordt ook opgemetseld. De rechtermuur krijgt zijn tweede knik zodat we precies goed in de prehistorische gangen uitkomen, dit wordt weer een prachtig panorama. De linkermuur is al op lengte en wordt goed aangewerkt tot aan het plafond. Volgende week doorbroken aan de rechterkant om hopelijk de opening volledig te kunnen maken. 
14 juli 2021: Bij een van de vensters zit een schacht in het plafond. Die schacht moet ondersteund worden voor de veiligheid. Hoe krijgen we een goede ondersteuning van de schacht terwijl we toch goed zicht houden op de prehistorische gangen en liefst ook nog op de schacht? Samen met architect Bas Vrehen van Atelier Leise maken we verschillende ontwerpen die gevisualiseerd worden om zo te kunnen beslissen wat de beste oplossing is.
De figuur hieronder is het uitzicht vanuit gang 4 naar de prehistorische gangetjes. De ronde cirkel in de vloer is de schacht in de plafond die ondersteund moet worden. Dit kan met een stalen paal met kruisondersteuning. 
Of met een grotere uitvoering, als het gewicht meer drukt, dat wordt door het geologisch onderzoeksbureau GeoControl momenteel uitgerekend. 
Of we maken er een soort tafel van die op de muren van de bezoekersgang rusten en met palen bij de pilaren gaat dragen om een beter zicht op de prehistorische gangen te behouden. Maar misschien zijn er nog andere mogelijkheden, we puzzelen nog verder. 
13 juli 2021: In gang 2 is de grote kalksteen pilaar er uit gebroken, ook weer voorzichtig en gecontroleerd. Het dak is slecht en moet veel ondersteund worden maar het ziet er naar uit dat het dak wat beter wordt, dat is goed nieuws voor het vervolg van de gang 2. 
En verder is het nat, heel erg nat. Maar dankzij de genomen maatregelen zoals geribbelde rijplaten, lukt het de machines toch om de helling de mijn uit te nemen. het blijft nog een paar dagen nat maar er is droger weer op komst. 
10 juli 2021: Het werk vordert nu zienderogen. Buiten liggen de betonnen draagbalken voor de plafonds al klaar om ingeschoven te worden. 
Gang 2 is al 3 meter lang zoals in onderstaande foto te zien is, nog 11 meter te gaan. De aanzet voor het eerste grote venster is te zien aan de rechterkant. De betonbalken die het dak vormen liggen mooi strak zodat de bezoekers veilig er onder door kunnen. De mergel pilaar die nu midden in beeld staat, gaat de komende week weggebroken worden, dat wordt het volgende obstakel. De verwachting is dat hier ook weer delen van het plafond los zullen zitten die veilig en gecontroleerd verwijderd moeten worden. Na deze pilaar zijn er naar verwachting geen grote obstakels meer en kan bij deze gang meer snelheid gemaakt worden om hopelijk voor 1 oktober de volle 14 meter gang klaar te hebben. 
Boven op de betonen balken is tot het plafond doorgemetseld om het plafond te dragen. Alle loszittende plafonddelen worden ondersteund. De onderstaande foto is schuin omhoog genomen. Het mergeldak is linksboven te zien, de betonnen balk rechts onder. Daar tussen is de vers opgemetselde muur te zien die over het weekend kan uitharden zodat na het weekend veilig verder gebroken kan worden. 
Vandaag is ook de opname gedaan van de draagconstructies. De restauratie is niet alleen het graven van nieuwe gangen maar ook het verbeteren van de bestaande draagconstructies. Deze draagconstructies uit de jaren 70 zijn dan wel beroest maar ze voldoen volgens de constructeur nog perfect en kunnen nog tientallen jaren mee. Op een paar plaatsen zijn toch wat aanvullingen op de draagconstructies nodig. Arnout Sluijsmans van Mergelbouwsteen Kleijnen kruipt daartoe met Rene Haemers en Joep Orbons van de van Schaikstichting door de prehistorische gangen en neemt overal exact op hoeveel meter balk, plaat en andere materialen nodig zijn. Deze materialen kunnen dan besteld worden zodat deze na de bouwvak allemaal geplaatst kunnen worden. 
8 juli 2021:Tijdens het wekelijkse overleg met Staatsbosbeheer en Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed worden met de aannemer, de ecoloog en de archeoloog de vorderingen besproken en wordt de planning voor de volgende week opgesteld. De werkfronten worden ook bezocht en goed besproken. In onderstaande foto wordt bij de doorbraak gepland hoe het panoramavenster het beste verbreed kan worden, rekening houdend met gesteentemechanische stabiliteit, archeologische waarden, technische draagconstructies en de beleving voor de bezoekers. Heel mooi om te zien hoe in dit project alle partijen zo mooi samenwerken. Ambtelijke organisaties als de Rijksdienst, eigenaar Staatsbosbeheer, onderzoekers zoals de archeologen en de ecologen, de aannemer en wij als vrijwilligersorganisatie, allemaal willen ze dit project tot een succes maken en zetten zich volop in daarvoor. 
Van links naar rechts: Tom Hamburg van Archeologisch onderzoeksbureau Archol, Jos Kleijnen van Mergelbouwsteen Kleijnen, Rene Haemers van de van Schaikstichting en Fred Brounen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
7 juli 2021: Staatsbosbeheer plaats op de Boswachtersblog een artikel over de werkzaamheden. Klik hier om deze blog in te zien.
6 juli 2021: Er wordt een doorbraak gemaakt tussen de nieuwe gang 3 en de achterliggende prehistorische gangen. 
5 juli 2021: In gang 2 is het eerste stukje dak er in geplaatst. Ineens ziet een pas gegraven gang er ook echt als een nieuw stuk gang. Heel mooi hoe dit nu vordert. 
Ook hebben Rene en Joep gisteravond de verlichting in de prehistorische gangen weer in orde gebracht. Het deel dat de bezoekers kunnen zien is nu prachtig verlicht, vuursteenbanken zijn aangelicht, pilaren zijn mooi zicht en we hebben zelfs geexperimenteerd met een ideetje waar we aan willen werken voor de inrichting volgend jaar. Op drie plaatsen hebben we lampen opgehangen in een schacht. Dan komt "daglicht" vanuit die schacht naar de prehistorische gangen. Zo hebben de prehistorische mijnwerkers de gangen zelf gezien. Drie schachten zijn zo aangelicht, kijken wat de bezoekers er van vinden. Als dit goed werkt, dan gaan we dat volgend jaar bij het inrichten nog meer doen. Wij zijn benieuwd naar de reacties. 
Een van de "daglichtschachten" met licht van boven. In het echt ziet het veel mooier uit. 
Ook op een andere plaats zetten we lampen in een schacht. Omdat er een hoopje grond uit de schacht onder ligt, is het effect dramatischer. Wat het helemaal levensecht maakt is de stroomkabel naar de lamp die net lijkt op een touw van een prehistorische mijnwerker, als die mijnwerker net de mijn ingeklommen is. Jammer genoeg ligt deze schacht net wat verder van de bezoekersgang zodat dit wat lastig te zien is. Bij de nieuwe inrichting gaan we dit soort effecten zeker meer proberen te creeren, het is wel echt mooi. 
3 juli 2021: Bij het uitgraven van de nieuw gangen komt mergelsteen en vuursteen vrij. Dat wordt afgevoerd naar de container. 
Maar de vuursteen is waardevol voor ons. Die kunnen we gebruiken voor demonstraties vuursteenbewerken. Zeker omdat bij het breken op sommige plaatsen de zogenaamde laag 10 vuursteen vrij komt. Dit is het goud voor ons want dat is de vuursteen waar de prehistorische mensen mee gewerkt hebben. Daar willen wij ook graag mee werken.
Onze gids Bert Vullers is een begenadigd vuursteenbewerker. Hij gaat wekelijks een paar keer naar de vuursteenmijn. Hij haalt dan de grote blokken vuursteen op die de aannemer voor ons apart legt. Bert zoekt dan ook nog de afval container na of daar misschien ook nog goede stukken vuursteen tussen liggen. Alle vuursteen is welkom. Hij checked dan de vuursteen, maakt nog even een bijltje om te kijken of het vuursteenbewerken nog lukt, en bergt de vuursteen voor later gebruik.
 |
 |
 |
|
2 juli 2021: Gang 3 vordert gestaag. We halen de voorziene 1.5 meter per week. In de eerste helft van de week wordt de gang gebroken, in de tweede helft van de week worden de wanden opgemeetseld om wanden en plafond te dragen. Zo kan in het weekend de opgemetselde muur uitharden en kan na het weekeind weer veilig verder gebroken worden. De aardpijp in het begin is veilig ingepakt. De kalksteen is hard en stabiel, levert een heel mooi veilig dak zodat hier goed gewerkt kan worden. De firma Mergelbouwsteen Kleijnen doet zijn naam eer aan, het zijn echte specialisten in het ondergronds werken die veilig zo'n nieuwe gang kunnen maken, ook onder moeilijke omstandigheden.
Op onderstaande foto zijn de vorderingen van de afgelopen week te zien. De gang loopt wat naar onder omdat we over 1.5 a 2 meter de prehistorische gangen gaan aansnijden, dan willen we de prehistorische gangen op ooghoogte hebben, zo hebben onze hoogtemetingen uitgewezen. Hopelijk komt deze week de doorbraak anders toch volgende week. Hou deze website maar in de gaten. 
1 juli 2021: Het weer zit tegen. Iedere dag een bui zorgt ervoor dat de weg en de bouwplaats niet opdrogen maar glibberig blijven. Een flinke hoosbui waar een recordhoeveelheid water valt helpt ook niet. De kaart hieronder van Buienradar.nl laat de hoeveelheid neerslag in 24 uur zien van 29 juni. De vuursteenmijn ligt midden in het paarse deel dat de volle regenlaag gekregen heeft. 
Het bospad naar de vuursteenmijn moet verstevigd worden met steenslag om de modderige delen te verharden zodat wandelaars niet in de moder lopen en het transport van de materialen soepel door kan gaan. Gelukkig werkt dit goed, nu hopen dat de regen wegblijft. Het gerepareerde bospad ziet er in ieder geval mooi uit. 
30 juni 2021: Vandaag is een mooi informatiebord geplaatst op de bouwhekken rondom de vuursteenmijn. Dit bord vertelt over de archeologie, de vondsten, de mijnbouw maar ook over de opgraving in de jaren 60 en 70 en gaat ook in op het werk dat nu gebeurt. En natuurlijk is er een link met QR code naar deze website waar uiteraard veel meer informatie over de restauratie te vinden is. 
29 juni 2021: De regionale zender L1 TV besteed in het nieuws blok aandacht aan de restauratie van de vuursteenmijn met een interview met Fred Brounen, archeoloog van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en met Joep Orbons van de Van Schaikstichting. 
Meerdere zenders pikken dit nieuws ook op zoals NOS Journaal Regio die deze uitzending in verkorte vorm op 30 juni uitzendt.
26 juni 2021: In Dagblad de Limburger verschijnt een leuk artikel over de vorderingen in de vuursteenmijn. De journalist en fotograaf van de krant waren zeer onder de indruk van de prachtige open gangen waarin je het gevoel hebt helemaal in de prehistorische gangen te zijn. 
24 juni 2021: De nieuwe gangen vorderen gestaag. Het gaat niet heel snel maar dat moet ook niet. Er moet veilig gewerkt worden, alle belangrijke archeologische zaken moeten onderzocht worden, we gaan uit van 1.5 meter gang per week, we zitten goed op schema. In onderstaande foto is gang drie te zien, we zijn bijna halverwege met deze nieuwe gang voor we doorbreken in een prehistorische mijngang, ook weer met een mooi panoramabeeld. 
Tijdens het breken van de nieuwe gangen, komen we nog heel bijzondere zaken tegen. Niet alleen archeologisch maar soms ook geologisch van aard. In de foto hierboven van gang 3 zijn in het tunnelfront een aantal donkere vlekken en banden te zien. Dit zijn natuurlijke inspoelingen van mineralen in de kalksteen die samen met hydrologische processen en geologische breuken voor een prachtig lijnen en kleurenspel zorgen. Hieronder enkele detailfotos.
22 juni 2021: De provinciale zender L1 besteed aandacht aan de werkzaamheden bij de vuursteenmijn.
17 juni 2021: We voeren deze werkzaamheden uit om de vuursteenmijn te consolideren maar ook om de bezoekers een betere beleving te geven van de vuursteenmijn. Tot nu toe was de beleving niet heel sterk, er waren 40 kleine vensters die zicht gaven op de prehistorische gangen. De foto hieronder laat zien hoe een zo'n venster zicht geeft op de gangen van 6000 jaar oud. Er zijn betonblokken te zien, ijzeren ondersteuningen en dan wat verder op een klein stukje van een beetje prehistorische gang. Toen dit in de jaren 70 gemaakt is, kon het niet anders. Maar echt een mooi prehistorisch ondergronds landschap is het niet. Er is veel fantasie voor nodig om je in een prehistorische gang te verplaatsen. 
Dat kan beter. Deze week is een mooie opening gemaakt in gang nummer 3. Deze korte gang laat precies zien wat we hopen te bereiken, het zichtbaar maken van de prehistorische gangen. Hieronder is het beeld te zien dat zichtbaar wordt door een van de nieuwe vensters die we gaan maken voor het publiek. Deze panorama foto laat het beeld zien van links naar rechts aan het einde van een zijgang waar bezoekers in kunnen staan. Van links naar rechts zijn 4 prehistorische gangen te zien met nauwelijks ijzeren ondersteuningen. Je waant je dat je zelf in de prehistorische gangen aan het rondkruipen bent. Dat is toch echt wel heel wat beter dan het beeld tot nu toe. We gaan een paar van dit soort grote zichtvensters maken die de bezoeker een echte prehistorische mijnwerkers ervaring geeft. We zijn al heel erg trots op dit eerste resultaat. 
12 juni 2021: Ook de vleermuizen maken gebruik van de vuursteenmijn. Ze overwinteren in de mijn en in het najaar gebruiken ze de mijn voor het zwermgedrag, een soort paringsvlucht. Om dit vleermuisgedrag te onderzoeken, is al sinds 2015 een vleermuistelsysteem in de poort van de vuursteenmijn ingebouwd waar in- en uitvliegende vleermuizen geteld worden. De opgenomen data wordt geregeld door vleermuisonderzoeker Hans Weinreich uitgelezen. Zo ook op deze zaterdag weer. Deze vleermuisdata wordt ook gebruikt om te monitoren hoe de vleermuizen reageren op de verbouwingswerkzaamheden. 
11 juni 2021: In de eerste week van het werken van de aannemer is veel gebeurt. Bij drie van de vier nieuwe gangen is de eerste aanzet gedaan voor de nieuwe gang. Deze eerste aanzet is belangrijk om veilig en stabiel te kunnen werken. In onderstaande foto's is te zien hoe de muuraanzet voor de zijgang gemetseld is. De stalen balk zorgt voor de voldoende draagkracht.
Bij een andere gang is de muur al doorbroken en is goed te zien hoe de nieuwe opening voor een prachtig beeld zorgt naar de prehistorische gangen. Het beeld wordt niet gehinderd door betonmuren en stalen ondersteuningen. Dit beeld is het kortst bij wat een bezoeker kan komen om de prehistorische gangen in alle schoonheid te zien. Dit is precies het effect dat we willen bereiken met deze nieuwe gangen. 
Binnen wordt een gang doorgebroken waarbij een stukje gang vrij komt dat nog niet opgegraven is. Archeoloog Tom Hamburg van archeologisch onderzoeksbureau Archol graaft het deel minutieus op en legt alle details pecies vast. 
Een bijkomend voordeel van het openen van gangen is dat vuursteen vrij komt die in de prehistorie is blijven zitten in de pilaren. Deze vuursteen wordt door in samenwerking met de aannemer verzameld om te gebruiken als basismateriaal om replica's van prehistorische werktuigen van te maken. We hebben in de eerste week al veel vuursteen materiaal kunnen bemachtigen, wij zijn daar heel blij mee. In onderstaande foto zijn de vuursteenknollen goed zichtbaar. 
De gewonnen vuurstenen liggen buiten klaar om doo rons weggehaald te worden. 
Het uitgebroken materiaal wordt met een electrische heftruck naar buiten gereden. 
8 juni 2021: Vandaag een prachtig resultaat. Op een plaats waar een nieuwe gang gaat komen, zit een groot stuk mergel/kalksteen in het plafond dat er uit moet. Op dat plafond staan heel veel mooie prehistorische haksporen, de sporen die de mensen 6000 jaar geleden hebben gemaakt om de gangen te maken. In een gezamenlijke krachtsinspanning is dit grote stuk plafond uit het plafond gehaald. Eerst is het blok ondersteund en de fragiele haksporen met piepschuim beschermd. Dan voorzichtig aan de bovenkant losmaken. In de foto hieronder ligt het blok het de haksporen op het piepschuim.
Dit blok wordt vervolgens voorzichtig op een heftruck geladen en naar buiten gereden.
 |
 |
Dit blok is vervolgens stevig ingepakt op een pallet en naar het archeologisch depot verplaatst voor conservering en onderzoek. Wij hopen dit blok voor het publiek tentoon te kunnen stellen. 
2 juni 2021: Even een introductie van het materieel.
Met deze heftruck wordt het transport geregeld van het bouwdepot buiten het bos naar de vuursteenmijn. Deze heftruck op luchtbanden zal zo weinig mogelijk schade toebrengen aan het bospad. 
Met onderstaande electrische heftruck mag ondergronds gewerkt worden. Ondergronds gaat alles electrisch, verbrandingsgassen kunnen we daar niet gebruiken. 
Met deze kleine electrische machine wordt in de nieuwe gangen gewerkt waarbij met de boorhamer de gangen uitgehakt gaan worden. 
De nieuwe gangen worden vandaag aangezet door sleuven te zagen in de betonmuren door de firma John Duijsengs. De gigantische circelzaag vreet zich probleemloos een weg door het beton, zowel verticale als horizontale sleuven zodat van daaruit de nieuwe gangen gemaakt kunnen worden. 
1 juni 2021: Het bouwterrein wordt ingericht door de aannemer Mergelbouwsteen Kleijnen. Het begint met het inrichten van het bouwdepot buiten het gevoelige bosgebied. Hier worden de materialen opgeslagen om het natuurgebied zoveel mogelijk te ontzien. 
Met een speciale heftruck worden alle materialen naar de vuursteenmijn gebracht. 
In de mijn worden borden ontmanteld die voor de verbouwing in de weg hangen
In de mijn worden kabels en leidingen aangelegd zodat gewerkt kan worden. 
Buiten de mijn staan de materialen gereed voor de inrichting van de werkplek
Om de nieuwe gangen aan te laten sluiten op de bestaande gang, moeten delen uit de betonmuur gezaagd worden. De gigantische circelzagen staan al klaar.
27 mei 2021:
Bij de vuursteenmijn wordt gewerkt aan de voorbereidingen. Onder het voorpleintje ligt een water opvangtank. Deze wordt geopened om te onderzoeken wat daar aan moet gebeuren. 
Maar ook de eerste bijeenkomsten vinden plaats om de nieuwe inrichting van de vuursteenmijn en het Infocentrum in Rijckholt voor te bereiden. Deze werkgroepen worden geheel gevormd door vrijwilligers. Deze werkgroepen gaan zich buigen over de inrichting, de teksten, de afbeeldingen, de digitale vormgeving, dit alles ondersteund door professionele bedrijven. Voor deze voorbereidingen is 2021 ingeruimd, de uitvoering zal in 2022 zijn. 
21 mei 2021: Vandaag waren twee teams bezig in en bij de vuursteenmijn.
Het archeologische team van Archol, de archeologen van de Rijksdienst RCE en de vrijwilligers van de Van Schaikstichting voerden werkoverleg en de archeologische begeleiding daarvan. 
Daarnaast was een team van Tijdlab en TopCon Nederland bezig om met een 3D laserscanner gecombineerd met camera een klein deel van de vuursteenmijn in te meten in zeer hoge resolutie in 3D op een locatie waar tijdens de werkzaamheden mogelijk archeologische sporen zullen verdwijnen. Deze 3D scanning techniek is een van de mogelijkheden om archeologische structuren vast te leggen waarmee in de vuursteenmijn onderzoek gedaan word.
 |
 |
 |
20 mei 2021: Een studiedag over prehistorische vuursteenmijnbouw. Deze dag is georgansieerd door Archol en onze eigen Stichting Ir. D.C. van Schaik. We hebben een aantal vuursteenspecialisten van Nederlandse universiteiten uitgenodigd samen met onze gidsen. Ook waren een paar oud-opgravers uit de jaren 60 en 70 aanwezig om ook hun kennis bij te dragen.
De ontvangst met Limburgse vlaai was een mooi begin van de studiedag.
 |
 |
 |
|
Onderzoek in een prehistorische vuursteenmijn is niet altijd conformtabel. Op je rug, op je buik, alles moet binnen 50 cm passen.  |
|
 |
|
 |
|
Zoals altijd verzorgde de vrijwilligers van de Van Schaikstichting een mooie en lekkere lunch voor iedereen. Dank aan Margo en Manuela voor de verzorging. 
Na de lunch werd ook buiten weer flink doorgepraat over vuursteen, haksporen, soorten gereedschappen, afbouwtechnieken, alles waarvoor we daar aanwezig waren.
Dank aan alle specialisten en vrijwilligers die deze geweldige dag tot een succes gemaakt hebben.
Foto's: Jose Schreurs, Joep Orbons, Ivo van Wijk, Ernest Mols
19 mei 2021: De volgende archeologische campagne gaat van start. Weer gaan archeologen de vuursteenmijn in om locaties die bij de werkzaamheden aangepakt gaan worden, te onderzoeken en alle waarden goed te documenteren, ook nu weer ondersteund door onze vrijwilligers. Er worden weer de nodige krappe plekken bezocht die alleen kruipend onderzocht kunnen worden. Ook de schachten worden goed bekeken, hier zijn nog heel veel sporen te zien vanuit de prehistorie zoals touwsporen hoe de prehistorische mens de vuursteen door de schacht omhoog getrokken heeft. Zie hieronder enkele mooie foto's van deze onderzoekdag.
Foto's: Tos Heuts
1 mei 2021: Op de locaties waar nieuwe zijgangen gemaakt gaan worden, lopen stroomkabels voor de verlichting. Die moeten natuurlijk verplaatst worden op een manier dat de lampen wel blijven branden. Onze electrische man, Jac, kent de stroomvoorziening in de mijn goed en legt de kabels op de plek waar gewerkt gaat worden om. Dank voor deze verdere voorbereiding.
Ook wordt de kast van het vleermuistelsysteem hoger gehangen zodat de aannemer met de apparatuur naar binnen kan zonder tegen de kast te storen en schade te maken.
23 april 2021. Leader Zuid Limburg plaatst een film van ruim 5 minuten op hun website over de plannen bij de vuursteenmijn met interviews met betrokkenen en filmopnames van een ondergronds bezoek. Volg deze link.
Dagblad de Limburger publiceert op vrijdag 23 april een groot artikel over de vuursteenmijn getiteld "Schatkamer van het Savelsbos" met een interview met Wiel Schins en Joep Orbons over de plannen.
Van 21 tot 23 april 2021 heeft archeologisch onderzoeks bureau Archol de eerste fase van het archeologisch onderzoek in de vuursteenmijn uitgevoerd, daarbij ondersteund door vrijwilligers van de Van Schaikstichting.
Landmeetkundig zijn vaste meetpunten aangebracht zodat het onderzoek en begeleiding van dit jaar snel ingemeten kan worden, buiten met het GPS, binnen met een Robotic Total station omdat GPS signalen niet onder de grond komen en dat alles netjes vastleggen in veldkaarten. .
De gangen zijn allemaal goed geinventariseerd door de archeologen, ondersteund door de vrijwilligers van de Van Schaikstichting die over de juiste veiligheidscertificaten beschikken om veilig ondergronds te kunnen werken.
Er zijn ook nieuwe onderzoekstechnieken toegepast die in de jaren 60 niet beschikbaar waren zoals 360 graden camera opnames en opnames met een drone ondergronds. In onderstaande foto vliegt een drone in de mijn en maakt film opnames (nadat het stof weggewaaid was)
Er zijn enkele vondsten gedaan zoals een paar prehistorische vuursteen voorwerpen maar ook meetpenningen van de opgraving uit de jaren 60. Allemaal heel goed om met moderne technieken in kaart te brengen.
Archeoloog Fred Brounen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) komt de vuursteenmijn ook bezoeken waarbij overleg gepleegd wordt over de werkwijze.
Deze archeologische resultaten worden uitgewerkt tot een werkkaart waar de aannemer zonder archeologische begeleiding zijn werk kan uitvoeren, delen waar de aannemer voorzichtig om moet gaan om de archeologie niet te beschadigen en deze delen af dekken. En de delen waar de archeologen samen met de aannemer moeten werken om archeologische vondsten en sporen zeker te stellen. Deze goede voorbereiding zorgt voor een efficiente manier van werken door de aannemer.
9 april 2021. Voor de Leader website worden interviews en opnames gemaakt in en om de vuursteenmijn door Mat Snijders van FilmEtc. In de fotos is te zien hoe ecoloog Raymond Pahlplatz van ecologisch onderzoeksbureau Meervelt geinterviewd wordt in het Savelsbos tussen de opkomende voorjaarsflora.
Ondergronds zijn ook opnames gemaakt voor de Leader film op de Leader website.
Het archeologisch onderzoeksbureau Archol heeft een verkenning uitgevoerd als voorbereiding op het archeologisch onderzoek later deze maand.
