Wat gaan we doen in de vuursteenmijn en het infocentrum?

De werkzaamheden zijn in twee delen op te splitsen: Consolidatie en Presentatie.

Consolidatie

Voor de consolidatie in de vuursteenmijn worden een aantal zaken aangepakt. In onderstaande kaart van de vuursteenmijn zijn die locaties in kleuren weergegeven.

In het detailkaartje hiernaast is te zien dat de rode kijkgaten in de muren van de lichtblauwe bezoekersgang gemaakt worden. Deze muren zijn in de jaren 70 dichtgemetseld en sluiten delen van de prehistorische gangen af. Destijds is niet vastgelegd waarom die prehistorische gangen met muren afgesloten zijn en niet meer betreedbaar zijn. Door zes kijkgaten te maken, kunnen we onderzoeken, eventueel met een camera, hoe de gangen in deze delen er bij liggen, wat hun staat is en of het mogelijk is, deze delen ook zichtbaar te maken.
De groen delen bevatten stalen ondersteuningen uit de jaren 70 die een onderhoudsbeurt nodig hebben, het betreft 11 locaties. Dit kan een eenvoudige verfbeurt zijn maar het kan ook zijn dat delen vervangen moeten worden of dat nieuwe draagconstructies bijgeplaatst moeten worden.
De blauwe cirkels zijn tien schachten die een onderhoudsbeurt nodig hebben. De meeste schachten zijn ondersteund maar in de jaren 60 zijn ook enkele schachten onvoldoende ondersteund of helemaal niet ondersteund. Om te voorkomen dat die schachten doorbreken, dienen afdoende ondersteuningen aangebracht te worden.
Er zijn vier plaatsen waar een nieuwe zijgang gegraven gaat worden of waar een bestaande, korte, zijgang verlengd gaat worden. Dit wordt gedaan omdat de delen waar de gang komt minder stabiel zijn. Stabilisatiewerkzaamheden zouden zo ingrijpend zijn voor het ondergrondse landschap en de archeologie, dat het goedkoper, veiliger, mooier en efficienter is om een gewone, grote gang te graven die dwars door het instabiele deel gaat waar dan ook onderzoekers en bezoekers de achterliggende delen veilig kunnen bereiken. Juist die achterliggende delen zijn gaaf, hebben een prachtig ondergronds landschap en geven toegang tot nog on-opgegraven stukken vuursteenmijn.

Architectenbureau Leise heeft tekeningengemaakt van de nieuw gangen waarbij veel aandacht is uitgegaan naar de beleving van het prehistorische ondergrondse landschap. Er zijn grote ramen ontworpen die direct aan de prehistorische gangen liggen zodat de bezoeker vollop midden in de prehistorische gangen staat zonder te hoeven kruipen, gewoon, rechtop. Hieronder twee uitsnedes uit de architectentekening en een artists impression hoe de nieuwe bezoekersgangen er uit komen te zien.

De prehistorische vuursteenmijn is een groot ondergronds complex van schachten en gangen waarvan een deel opgegraven is. Dit opgegraven deel is ingemeten en in een 3D visualisatie weergegeven. Hieronder staan twee verschillende 3-dimensionale visualisatie.

De eerste visualisatie is de bestaande situatie vóór de restauratie en uitbreiding. De technische ruimte is goed herkenbaar. De lange gang met lichtblauwe vloer is de bezoekersgang van waaruit de prehistorische galerijen bekeken kunnen worden. De bezoekersgang is 2 meter hoog maar de prehistorische gangen zijn heel laag. Duidelijk zijn de zwarte vuursteenknollen te zien die halverwege de mergelwand zitten. Deze vuursteenknollen zijn door de prehistorische mensen gewonnen. De bruine zones zijn zogenaamde aardpijpen waar grond, grind, zand en loss door zwakke plekken in de kalksteen naar onder dringt. Ook zijn de schachten goed herkenbaar die vanaf het oppervlak naar onder gegraven zijn door de prehistorische mens om deze vuursteen te ontginnen. Duidelijk is te zien dat de bezoekersgang maar een klein deel van de prehistorische gangen zichtbaar maakt.
Klik op onderstaande foto voor de 3D visualisatie. Dit werkt het beste op een bureaucomputer of tablet. Met de muis kan dan rondbewogen en ingezoomd worden.

In de tweede 3D visualiatie zijn vier nieuwe gangen weergegeven. Het zijn twee nieuwe gangen die ongeveer halverwege de bestaande bezoekersgang naar links en rechts gaan. Verder is op twee plaatsen een bestaande kleine zijgang verlengd. Die nieuwe zijgangen hebben veel bredere vensters en komen tot direct in de prehistorische gangen. Ze ontsluiten de mooiste gangen zodat de bezoeker na de restauratie midden in de prehistorie staat en de prehistorie met de neus aan kan raken, figuurlijk dan.
Klik op onderstaande afbeelding voor de visualisatie van de nieuwe situatie.

Dit zijn 3d plannen gemaakt op basis van het programma QGis. Deze plannen hebben verder geen software of plugins op de eigen computer of mobiel apparaat nodig om te functioneren.

Het kerkje in Rijckholt wordt in 2021 verbouwd door Eetcafe Riekelt. Aan het einde van het jaar is de verbouwing afgerond en komt een ruimte ter beschikking om als informatiecentrum in te gaan richten. In 2021 wordt de inrichting gepland zodat deze in 2022 uitgevoerd kan worden.

Presentatie

De vernieuwing van de presentatie wordt gesubsidieerd door Leader. Dit project start in april 2021 op en loopt tot april 2023. De planning is in grote lijn:

• 2021:
  • Verzamel beelden, materialen en verhalen voor de vuursteenmijn en het informatiecentrum
  • Ontwerp een nieuwe presentatie voor de vuursteenmijn met verlichting, infoborden, augmented reality
  • Ontwerp de inrichting van het informatiecentrum in Rijckholt met panelen en digitale presentaties
• 2022:
  • Richt de vuursteenmijn in met de informatiepanelen, verlichting en augmented reality opstellingen
  • Richt het informatiecentrum in Rijckholt in met panelen en digitale presentatie en materialen.
• 2023:
  • Officiele opening van de vuursteenmijn en het infocentrum